पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से संकुल शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

संकुल   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो पूरी तरह से पूर्ण या भरा हुआ हो या जिसमें कोई कमी न हो।

उदाहरण : लालाजी का घर धन-धान्य से परिपूर्ण है।
सेठजी का जन्म धन-धान्य से परिपूर्ण घर में हुआ था।

पर्यायवाची : अभिपूर्ण, अरहित, अवपूर्ण, अशून्य, आपूर्ण, परिपूरित, परिपूर्ण, पूरित, पूर्ण, भरा हुआ, भरा-पूरा, भरापूरा, मुकम्मल, शाद, सङ्कुल

Completed to perfection.

fulfilled

എല്ലാംകൊണ്ടും തികഞ്ഞ അല്ലെങ്കില് കുറവുകളില്ലാത്ത.

ലാലാജിയുടെ വീട് ധനധാന്യങ്ങളെകൊണ്ട് നിറഞ്ഞതാണ്.
കുമിഞ്ഞ, കൂടിയ, നിറഞ്ഞ
२. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो कम चौड़ा हो।

उदाहरण : वाराणसी सँकरी गलियों की नगरी है।

पर्यायवाची : अर्मक, अविस्तीर्ण, अविस्तृत, तंग, पतला, विस्तारहीन, सँकरा, संकीर्ण, संकुचित, सकरा, सङ्कुल

Not wide.

A narrow bridge.
A narrow line across the page.
narrow

വിസ്താരം കുറഞ്ഞ.

സങ്കീർണ്ണമായ തെരുവുകള്‍ ഉള്ള സ്ഥലമാണു്‌ വാരണസി.
അവിസ്തീര്ണ്ണമായ, അവിസ്ത്രിതമായ, ഇടുങ്ങിയ, കുഴങ്ങിയ, നേര്ത്ത, വിസ്താരമില്ലാത്ത, വീതി കുറഞ്ഞ, സങ്കീർണ്ണ

संकुल   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : शत्रुतावश दो दलों के बीच हथियारों से की जाने वाली लड़ाई।

उदाहरण : महाभारत का युद्ध अठारह दिनों तक चला था।
समर शेष है, नहीं पाप का भागी केवल व्याध। जो तटस्थ हैं, समय लिखेगा उनके भी अपराध। - रामधारी सिंह 'दिनकर'

पर्यायवाची : अजूह, अनीक, अभेड़ा, अभेरा, अभ्यागम, आकारीठ, आजि, आयोधन, आहर, आहव, कंदल, जंग, पुष्कर, पैकार, प्रतिदारण, प्रसर, प्रहरण, भर, मृध, युद्ध, योधन, रण, लड़ाई, वराक, वाज, विशसन, वृजन, वृत्रतूर्य, संग्राम, सङ्कुल, समर, स्कंध, स्कन्ध

The waging of armed conflict against an enemy.

Thousands of people were killed in the war.
war, warfare

ഇരു ശത്രുക്കളുടെ ഇടയില് ആയുധങ്ങള്‍ ഉപയോഗിച്ചു ചെയ്യുന്ന യുദ്ധം.

മഹാഭാരത യുദ്ധം പതിനെട്ടു ദിവസം നീണ്ടു നിന്നു.
അങ്കം, അനീകം, അഭിസമ്പാദം, അഭ്യാഗമം, അഭ്യാമര്ദ്ദം, ആജി, ആജോധനം, ആസ്കന്ദനം, ആഹവം, കലഹം, കലി, ഗര്ജ്ജനം, ജന്യം, പോരു്, പ്രധനം, പ്രവിദാരനം, മറം, മൃധം, യോധനം, രണം, രാടി, വക്കാണം, വിഗ്രഹം, സംഖ്യം, സംഗ്രാമം, സമരം, സമാഘാതം, സമിതി, സമീകം, സമുദായം
२. संज्ञा / अवस्था / भौतिक अवस्था
    संज्ञा / समूह

अर्थ : एक स्थान पर उपस्थित एक से अधिक मनुष्य, पशु आदि जो एक इकाई के रूप में माने जाएँ।

उदाहरण : खेतों को पशुओं का समुदाय तहस-नहस कर रहा है।

पर्यायवाची : अवली, खेढ़ा, गण, गुट, गुट्ट, ग्रुप, घटा, जंतु समूह, जन्तु समूह, जात, झँडूला, झुंड, झुण्ड, दल, निकर, निकुरंब, निकुरम्ब, पलटन, पल्टन, फ़ौज, फौज, बेड़ा, माल, यूथ, वृंद, वृन्द, संघात, संभार, सङ्कुल, सङ्घात, समुदाय, समूह, सम्भार, स्कंध, स्कन्ध

A large indefinite number.

A battalion of ants.
A multitude of TV antennas.
A plurality of religions.
battalion, large number, multitude, pack, plurality

ഒരു സ്ഥലത്ത് നിവസിക്കുന്ന അല്ലെങ്കില്‍ ഒന്നിലധികം അമുഷ്യര്‍, മൃഗങ്ങള്‍ മുതലായവയെ ഒറ്റ കൂട്ടമായി കാണുക

വയലിനെ ഒരു പറ്റം മൃഗങ്ങള്‍ ചവിട്ടികൂട്ടി
കൂട്ടം, പറ്റം, സംഘം
३. संज्ञा / समूह

अर्थ : एक स्थान पर एक ही समय में होने वाला बहुत से लोगों आदि का जमाव।

उदाहरण : चुनाव के दौरान जगह-जगह लोगों की भीड़ दिखाई देती है।

पर्यायवाची : अंबोह, जमघट, जमाव, जमावड़ा, ठट, ठठ, बहीर, भीड़, भीड़ भाड़, भीड़-भाड़, भीड़भाड़, भौसा, मजमा, मेला, वेणी, सङ्कुल, समायोग, हुजूम

A large number of things or people considered together.

A crowd of insects assembled around the flowers.
crowd

ഒരു സ്ഥലത്തു ഒരേ സമയത്തു ഉണ്ടാകുന്ന വളരെ അധികം ജനങ്ങളുടെ തിരക്കു്.

തിരഞ്ഞെടുപ്പിനു ശേഷം അവിടവിടെ ആയി ജനങ്ങളുടെ തിരക്കു കാണുന്നു.
ആൾക്കൂട്ടം, കൂട്ടം, ജനക്കൂട്ടം, തള്ളു്, തിരക്കു്‌
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : परस्पर संबद्ध या एक -दूसरे से जुड़ी हुई संरचनाओं से बनी एक पूरी संरचना (भवन आदि)।

उदाहरण : आज-कल शहरों में संकुलों की संख्या बढ़ती जा रही है।

पर्यायवाची : काम्प्लेक्स, कॉम्प्लेक्स, सङ्कुल

A whole structure (as a building) made up of interconnected or related structures.

building complex, complex

പരസ്പ്പരം ബന്ധപ്പെട്ട് കിടക്കുന്ന നിര്മ്മിതികളുടെ ഒരു സഞ്ചയം

ഇന്ന പട്ടണങ്ങളില്‍ കോംപ്ളക്സുകള്‍ ധാരാളമുണ്ട്
കോംപ്ളക്സ്
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।