पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से यति शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

यति   संज्ञा

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह जिसने अपनी इंद्रियों को वश में कर लिया है।

उदाहरण : वह गृहस्थ होते हुए भी यति है।

पर्यायवाची : जति, यती

തന്റെ ഇന്ദ്രിയങ്ങളെ കീഴടക്കിയവന്

അവന് ഗ്രഹസ്ഥനായിട്ടും ഒരു യതി ആകുന്നു
യതി
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : संयमपूर्वक रहकर ब्रह्मचर्य का पालन करनेवाला।

उदाहरण : भीष्मपितामह ने आजन्म ब्रह्मचारी का जीवन बिताया।

पर्यायवाची : ब्रम्हचारी, ब्रह्मचर्य पालक, ब्रह्मचारी, व्रती

An unmarried person who has taken a religious vow of chastity.

celibate

ഇന്ദിര്യ സംയമനം പാലിച്ച് ബ്രഹമചര്യം പാലിക്കുന്നവര്‍

ഭീഷ്മപിതാമഹന്‍ ആജന്മ ബ്രഹമചാരി ആയിരുന്നു
ബ്രഹമചാരി
३. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : ब्रह्मा का एक पुत्र।

उदाहरण : यति का उल्लेख भागवत में आता है।

An imaginary being of myth or fable.

mythical being
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : नहुष का एक पुत्र।

उदाहरण : यति का वर्णन पुराणों में है।

An imaginary being of myth or fable.

mythical being
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संकल्पना

अर्थ : छप्पय छन्द का एक भेद।

उदाहरण : यति में पाँच गुरु और एक सौ बयालिस लघु मात्राएँ या किसी-किसी के अनुसार पाँच गुरु और एक सौ छत्तीस लघु मात्राएँ होती हैं।

६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : काम, विकास, मार्ग, आदि में खड़ी की जाने वाली या आने वाली कोई चीज या बात।

उदाहरण : वह बाधाओं से घबराता नहीं है।

पर्यायवाची : अटक, अड़ंगा, अड़चन, अनुरोध, अपवारण, अरकला, अर्गल, अर्गला, अवरोध, आटी, औंहर, निरोध, प्रतिबद्धता, फतूर, फ़तूर, फ़ितूर, फ़ुतूर, फितूर, फुतूर, बाधा, रुकावट, रोक, रोड़ा, विघात, विघ्न, व्यवधान

Any structure that makes progress difficult.

impediment, impedimenta, obstructer, obstruction, obstructor

പണി, വികസനം, വഴി തുടങ്ങിയവയില്‍ നിന്നുകൊണ്ടു ഉണ്ടാകുന്ന തടസ്സം.

മോഹന് എന്റെ എല്ലാ കാര്യങ്ങളിലും നിരോധനം ഏര്പ്പെടുത്തി.
ഉപരോധം, തടങ്കല്‍, തടസ്സം, നിരോധനം, പ്രതിബന്ധം, വിഘ്നം, സമ്മര്ദ്ദം
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : मन में उत्पन्न होनेवाला विकार।

उदाहरण : मनोविकार के कारण मन अशांत रहता है।

पर्यायवाची : अंतर्मल, अंतर्विकार, अग्नि, अन्तर्मल, अन्तर्विकार, आस्रव, मनोमल, मनोविकार, मनोविकृति, मनोवेग

Any severe mental disorder in which contact with reality is lost or highly distorted.

psychosis

മനസില്‍ ജനിക്കുന്ന വികാരം

“മനോവികാരങ്ങളാല്‍ മനസ് അശാന്തമാണ്”
മനോവികാരം, മാനസികവികാരം
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण
    संज्ञा / निर्जीव / घटना / सामाजिक घटना

अर्थ : राज्यों, दलों, आदि में होने वाला यह निश्चय कि अब हम आपस में नहीं लड़ेंगे और मित्रतापूर्वक रहेंगे अथवा अमुक क्षेत्रों में अमुक प्रकार से व्यवहार करेंगे।

उदाहरण : दो राज्यों के बीच समझौता हुआ कि वे एक दूसरे के आंतरिक मामलों में हस्तक्षेप नहीं करेंगे।

पर्यायवाची : अभिसंधि, अभिसन्धि, करार, मुआहिदा, संधि, सन्धि, समझौता, सुलह, स्कंध, स्कन्ध

The state of being allied or confederated.

alliance, confederation

തമ്മില്‍ വഴക്കിടുകയില്ല, സ്നേഹത്തോടു കൂടി വസിക്കും അല്ലെങ്കില്‍ അതാതു മണ്ഡലങ്ങളില്‍ അതാതു പ്രവൃത്തികള്‍ ചെയ്യും എന്നു രാജ്യത്തും പല രാഷ്ട്രീയ വിഭാഗങ്ങളിലും ഉണ്ടാകുന്ന കരാര്.

ഒരാള്‍ മറ്റേ ആളുടെ ആന്തരിക കാര്യങ്ങളില്‍ കൈ കടത്തുക ഇല്ല എന്നു രണ്ടു രാജ്യങ്ങളും തമ്മില്‍ കരാര്‍ ഉണ്ടായി.
ഉടമ്പടി, ഉടമ്പടി രേഖ, കരാര്‍, കോണ്ട്രാക്റ്റ്‌, തീരുമാനം, തീര്ച്ചപ്പെടുത്തല്‍, നിശ്ചയ പത്രം, നിശ്ചയ രേഖ, നിശ്ചയം, പ്രതിജ്ഞ, വില്പ നക്കരാര്, ശപധം, സഖ്യം, സന്ധി, സപധം, സമാധാന ഉടമ്പടി, സമ്മതപത്രം
९. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : छन्द शास्त्र के अनुसार कविता या पद्य के चरणों में वह स्थान जहाँ पढ़ते समय उनकी लय ठीक रखने के लिए थोड़ा-सा विश्राम होता है।

उदाहरण : कविता पढ़ते समय विराम पर अवश्य ध्यान दें।

पर्यायवाची : विच्छेद, विरति, विराम, विश्राम

१०. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह स्त्री जिसका पति मर गया हो।

उदाहरण : मेजर रणवीर को मरणोपरांत परमवीर चक्र से सम्मानित किया गया जिसे उनकी विधवा ने स्वीकार किया।

पर्यायवाची : दुहागिन, बेवा, राँड, राँड़, रांड, रांड़, विधवा

A woman whose husband is dead especially one who has not remarried.

widow, widow woman

ഭര്ത്താവ്‌ മരിച്ച സ്‌ത്രീ.

മേജർ രണ്‍ വീറിന്‌ മരണാനന്തരം പരമവീര ചക്രം സമ്മാനിച്ചു അത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിധവയാണ്‌ സ്വീകരിച്ചത്.
ചരടറ്റവള്‍, താലി അറ്റവള്, ഭർത്താവു മരിച്ച സ്‌ത്രീ, വിതന്തു, വിധവ
११. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : शालक राग का एक भेद।

उदाहरण : गायक यति गा रहा है।

१२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : मृदंग का एक प्रकार का प्रबन्ध या बोल।

उदाहरण : यति पर नर्तक के पैर थिरक रहे थे।

१३. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : नेपाल तथा तिब्बत के हिमालयी क्षेत्र में रहने वाला मानव की तरह का एक बड़ा रोयेंदार जन्तु।

उदाहरण : हिममानव का वर्णन पौराणिक कथाओं में मिलता है।

पर्यायवाची : हिममानव

A large hairy humanoid creature said to live in the Himalayas.

abominable snowman, yeti

നേപ്പാള്‍ ടിബറ്റ് എന്നീ ഭാഗങ്ങളിൽ കണ്ട് വരുന്ന രോമങ്ങളോട് കൂടിയ മനുഷ്യനെ പോലെയുള്ള ഒരു ജീവി

ഹിമ മനുഷ്യന്റെ വര്ണ്ണനകള്‍ പഴയ ഗ്രന്ഥങ്ങളില്‍ കാണാം
മഞ്ഞുമനുഷ്യൻ, യതി, ഹിമമനുഷ്യന്
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।