पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से विक्रांत शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

विक्रांत   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जिसका बहुत अधिक प्रताप हो।

उदाहरण : रावण एक प्रतापी राजा था।

पर्यायवाची : प्रतापशाली, प्रतापी, बरबंड, विक्रान्त

വളരെയധികം പ്രതാപമുള്ളയാള്

രാവണന്‍ ഒരു പ്രതാപിയായ രാജാവായിരുന്നു
പ്രതാപി, പ്രതാപിയായ

विक्रांत   संज्ञा

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह जो युद्ध करता हो।

उदाहरण : सच्चा योद्धा समर भूमि में अपनी जान दे देता है लेकिन पीठ नहीं दिखाता है।

पर्यायवाची : आयुधजीवी, आयुधी, जंगावर, जोधा, प्रहर्ता, बाष्कल, युयुधान, योद्धा, योध, योधक, योधा, योधी, योधेय, यौधेय, रणकारी, लड़ाका, विक्रान्त, वीर, शस्त्रजीवी, संग्रामी, सामंत, सामन्त, सिपाही, सूरमा

Someone engaged in or experienced in warfare.

warrior
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी

अर्थ : बिल्ली के वर्ग में सबसे अधिक बलवान हिंसक जंगली जन्तु जिसके नर की गर्दन पर बड़े-बड़े बाल होते हैं।

उदाहरण : गिर के जंगल में सिंह हैं।
कवि ने इस कविता में शिवाजी की तुलना सिंह से की है।

पर्यायवाची : केशरी, केशी, केसरी, केहरी, दीप्तपिंगल, द्विरदांतक, द्विरदान्तक, द्विरदाशन, नखरायुध, नभाकांति, नभाकान्ति, नागांतक, नागान्तक, पशुनाथ, पारिंद्र, पारिन्द्र, बबर शेर, बब्बर शेर, बहुबल, मयंद, महानाद, महाविक्रम, मृगनाथ, मृगपति, मृगाधिप, मृगाधिराज, मृगारि, मृगाश, मृगाशन, रक्तजिह्व, लंकाल, विक्रान्त, शेर, शैलेय, श्वेतपिंगल, सटांक, सटाल, सिंह, हरि, हेमांग, हैदर

Large gregarious predatory feline of Africa and India having a tawny coat with a shaggy mane in the male.

king of beasts, lion, panthera leo

കഴുത്തിന്റെ ചുറ്റും നീണ്ട മുടിയുണ്ടുള്ള പൂച്ചയുടെ വര്ഗ്ഗത്തില്പ്പെട്ട വളരെ ബലവാനായ കാട്ടു മൃഗം.; ഈ കവിതയില്‍ കവി ശിവാജിയെ ഒരു സിംഹത്തിനോടു ഉപമിച്ചിരിക്കുന്നു.


ആണ്സിംഹം, കണ്ഠീരവന്‍, കേസരി, ഗജരിപു, പഞ്ചാസ്യന്‍, മൃഗപതി, മൃഗരാജന്‍, മൃഗരാജാവു്‌, മൃഗരിപു, മൃഗാദനന്‍, മൃഗാധിപന്‍, മൃഗാധിരാജന്‍, മൃഗാരി, മൃഗാസനന്, മൃഗേന്ദ്രന്‍, സിംഹത്താന്, ഹരി, ഹര്യക്ഷന്
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : वीर होने की अवस्था या भाव।

उदाहरण : रानी लक्ष्मीबाई की वीरता जगजाहिर है।

पर्यायवाची : जवाँमर्दी, दिलावरी, दिलेरी, पराक्रम, पौरुष, पौरुष्य, बहादुरी, मर्दानगी, मर्दुमी, विक्रम, विक्रांति, विक्रान्त, वीरता, शूरता, शौर्य, सूरताई, सूरमापन

വീരനാകുന്ന അവസ്ഥ അല്ലെങ്കില്‍ ഭാവം

റാണി ലക്ഷ്മിഭായിയുടെ വീരത ലോക പ്രസിദ്ധമാണ്.
വീരത, ശൂരത്വം, ശൌര്യം
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : जमीन पर फैलने वाली एक प्रकार की बेल का पुष्प।

उदाहरण : जयंती अपराजिता चुन रही है।

पर्यायवाची : अपराजिता, कटभी, नीलपुष्पा, महापुष्पा, महाश्वेता, विक्रान्त, श्यामला, श्वेतधामा, श्वेता

Reproductive organ of angiosperm plants especially one having showy or colorful parts.

bloom, blossom, flower

മണ്ണില്‍ പടരുന്ന്ഒരിനം വള്ളി ചെടി

ഇക്ഷുരസവല്ലരിയാല്‍ ഭൂമി മൂടികിടക്കുന്നു
അപരാജിത, ഇക്ഷുരസവല്ലരി, ദുര്‍ഗ്ഗ, ശീതാദ്രികര്‍ണ്ണി, ശ്യാമള, ശ്വേതവൈഷ്ണവി
५. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : जमीन पर फैलने वाली एक प्रकार की बेल।

उदाहरण : अपराजिता से यहाँ की जमीन ढक गई है।

पर्यायवाची : अपराजिता, इक्षुरसवल्लरी, कटभी, दुर्गा, नीलपुष्पा, महापुष्पा, महाश्वेता, विक्रान्त, विषहंत्री, विषहन्त्री, वैष्णवी, शिताद्रिकर्णी, श्यामला, श्वेतधामा, श्वेता

Vine of tropical Asia having pinnate leaves and bright blue flowers with yellow centers.

blue pea, butterfly pea, clitoria turnatea

മണ്ണില്‍ പടരുന്ന്ഒരിനം വള്ളി ചെടി

ഇക്ഷുരസവല്ലരിയാല്‍ ഭൂമി മൂടികിടക്കുന്നു
അപരാജിത, ഇക്ഷുരസവല്ലരി, ദുര്‍ഗ്ഗ, ശീതാദ്രികര്‍ണ്ണി, ശ്യാമള, ശ്വേതവൈഷ്ണവി
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : एक रत्न जिसकी गिनती नौ रत्नों में होती है।

उदाहरण : राजा दशरथ का खज़ाना माणिक आदि रत्नों से भरा हुआ था।

पर्यायवाची : अरुण, अरुणोपल, अरुन, अर्काश्मा, चुन्नी, जीर्णवज्र, पंकजराग, पद्मराग, पद्मरागमणि, पद्मराज, माणिक, माणिक्य, मानिक, याकूत, रक्तोपल, रूबी, लाल, लाल मणि, विक्रान्त, वैक्रांत, वैक्रांतमणि, वैक्रान्त, वैक्रान्तमणि, शोणितोपल, शोणोपल

A transparent deep red variety of corundum. Used as a gemstone and in lasers.

ruby

നവരത്നങ്ങളില്‍ ഒന്നായി കണക്കാക്കുന്ന രത്നം.

ദശരഥ മഹാരാജാവിന്റെ ഖജനാവു്‌ മാണിക്യം മുതലായ രത്നങ്ങളെകൊണ്ടു നിറഞ്ഞിരുന്നു.
ചുവന്ന രത്നം, പത്മരാഗം, മാണിക്യം, റുബി
७. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : धुंधमार के पुत्र।

उदाहरण : विक्रांत का वर्णन पुराणों में मिलता है।

पर्यायवाची : विक्रान्त

An imaginary being of myth or fable.

mythical being

ധുംധുമാരന്റെ പുത്രന്

വിക്രാന്തിനെ പറ്റിയുള്ള വര്ണ്ണനകള് പുരാണങ്ങളില്‍ ഉണ്ട്
വിക്രാന്ത്
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।