पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से ताल शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

ताल   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : पानी का बड़ा कुंड।

उदाहरण : अधिक गरमी के कारण इस तालाब का पानी सूख रहा है।
तालाब में रंगीन कमल खिले हुए हैं।

पर्यायवाची : अरकासार, जल्ला, तड़ाग, तलाब, तालाब, तोयाधार, पुखर, पुष्कर, पुष्करिणी, पोखर, पोखरा, सर, सरस, सरोवर

A small lake.

The pond was too small for sailing.
pond, pool

വെള്ളത്തിന്റെ വലിയ കുഴി.

നല്ല ചൂട് കാരണം ഈ കുളത്തിലെ വെള്ളം വറ്റിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
കുളം, തടാകം, പൊയ്ക
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : नाचने-गाने, बजाने आदि में उसके समय और क्रिया का परिमाण ठीक रखने का एक साधन।

उदाहरण : नर्तकी वादक को नृत्य का ताल समझा रही है।
यह राग तीन ताल का है।

Rhythm as given by division into parts of equal duration.

meter, metre, time

നൃത്തം, പാട്ട്, വാദ്യം മുതലായാവ നടത്തുന്ന സമയത്ത് അതിന്റെ സമയത്തിന്റേയും കര്മ്മത്തിന്റേയും പരിണാമം ശരിയായി നിലനിര്ത്താനുള്ള മാധ്യമം

നര്ത്തകി പാടുന്ന ആളിനെ നൃത്ത ത്തിന്റെ താളം മനസ്സിലാക്കി കൊടുക്കുന്നുഈ രാഗം മൂന്ന് താളത്തിലുള്ളതാകുന്നു
താളം
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : जाँघ या बाहु पर जोर से हथेली मारकर शब्द उत्पन्न करने की क्रिया।

उदाहरण : उसने ताल ठोंककर मनोज को ललकारा।

തുടയിൽ അല്ലെങ്കിൽ കൈത്തലത്തിൽ കൈ കൊണ്ട് അടിച്ച് ഉണ്ടാക്കുന്ന ശബ്ദം

അവൻ താളമടിച്ച് കൊണ്ട് മനോജിനെ വെല്ലുവിളിച്ചു
താള മടിക്കൽ
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : मँजीरे की तरह का गोलाकार धातु के टुकड़ों का जोड़ा जो पूजन आदि के समय बजाया जाता है।

उदाहरण : कीर्तन में कई जोड़े झाँझ बज रहे थे।

पर्यायवाची : कँसताल, कंसताल, छैना, झंझा, झर्झरी, झल्लक, झाँझ, झाँझरी, झांझ, झाल, झालर, तार

A percussion instrument consisting of a concave brass disk. Makes a loud crashing sound when hit with a drumstick or when two are struck together.

cymbal

പൂക്കുല പോലെ തോന്നിക്കുന്ന വാദ്യം പൂജ മുതലായവയുടെ സമയത്തു്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു.; ഭജനയില്‍ പലരും കൈമണി അടിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു.


ഇലത്താളം, കൈമണി
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : कँटीले वृक्ष से प्राप्त एक प्रकार का गोल बड़ा फल जिसका गूदा लसदार होता है।

उदाहरण : बेल का शर्बत पेट के लिए बहुत अच्छा होता है।

पर्यायवाची : बेल, शांडिल्य, शाण्डिल्य, श्रीफल

ദമ്പതികള്‍ അഥവാ ഭാര്യാഭര്ത്താക്കന്മാരെ ബന്ധപ്പെടുത്തി വയ്ക്കുന്നത്.

അവന്റെ സംതൃപ്തിയുള്ള ജീവിതത്തിന്റെ രഹസ്യം അവനു ദാമ്പത്യത്തോടുള്ള സ്നേഹമാണ്.
ദാമ്പത്യം
६. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : एक कँटीला वृक्ष जिसके फल का छिलका बहुत ही कड़ा और चिकना होता है।

उदाहरण : बेल के पत्ते त्रिपत्रक, संयुक्त एवं हल्की सी गंधयुक्त होते हैं।

पर्यायवाची : गंध-पत्र, गन्ध-पत्र, त्रिगुणी, त्रिजटा, त्रिदल, त्रिपत्र, पूतिमारुत, प्राचीनपनस, फलशैशिर, बिल्व, बेल, महाकपित्थ, मालूर, विल्व, विशाखग्रह, शांडिलू, शांडिल्य, शाकविंदक, शाकविन्दक, शाण्डिलू, शाण्डिल्य, शिवेष्ट, शैलपत्र, श्री फल, श्रीफल, सदाफल, स्थूलांशी

A tall perennial woody plant having a main trunk and branches forming a distinct elevated crown. Includes both gymnosperms and angiosperms.

tree

ഒരു മുള്ളുള്ള മരം അതിന്റെ കായ നല്ല കട്ടിയുള്ളതും കയ്പ്പുള്ളതും പശപശപ്പുള്ളതും ആകുന്നു

കൂവളത്തിന്റെ ഇല മൂന്ന് ദളങ്ങളോട് കൂടിയതും കനം കുറഞ്ഞതും ഗന്ധമുള്ളതും ആകുന്നു
കൂവളം
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : संगीत में ताल देने के काम आनेवाली दो कटोरियाँ जिनके टकराने से शब्द होता है।

उदाहरण : मंदिर में मँजीरा बज रहा है।

पर्यायवाची : जोड़ी, झल्लक, मँजीरा, मंजीरा, मंदिरा, मजीरा, मन्दिरा

A percussion instrument consisting of a concave brass disk. Makes a loud crashing sound when hit with a drumstick or when two are struck together.

cymbal

പാട്ട് പാടുമ്പോൾ താളം പിടിക്കുന്നതിനായിട്ടുപയോഗിക്കുന്ന ഒരു ഉപകരണം അതിന്റെ രണ്ട് ഭാഗവും തമ്മില് കൂ‍ട്ടിമുട്ടുമ്പോള്‍ മുഴക്കം കേള്ക്കുന്നു

അമ്പലത്തില്‍ ഇലത്താളം കൊട്ടുന്നു
ഇലത്താളം
८. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : एक बड़ा, शाखाहीन पेड़ जो खम्बे के रूप में सीधा ऊपर बढ़ता है और जिसके सिरे पर बड़े-बड़े पत्ते होते हैं।

उदाहरण : वह ताड़ से ताड़ी उतार रहा है।

पर्यायवाची : तरकुल, ताड़, ताड़ वृक्ष, ताड़वृक्ष, ताल वृक्ष, तालवृक्ष, दीर्घतरु, दीर्घदंड, दीर्घदण्ड, दीर्घद्रु, दीर्घपादप, दीर्घस्कंध, दीर्घस्कन्ध, द्रुमेश्वर, ध्वजद्रुम, नीलतरु, भूमिपिशाच, महाद्रुम, लाँगल, लांगल, लाङ्गल, श्रीबीज

Any plant of the family Palmae having an unbranched trunk crowned by large pinnate or palmate leaves.

palm, palm tree

തൂണിന്റെ ആകൃതിയില്‍ നേരെ മുകളിലേക്ക്‌ വളരുന്ന ശാഖരഹിതമായതും, മുകളില്‍ വലിയ വലിയ ഇലകള്‍ ഉള്ളതുമായ ഒരു വൃക്ഷം.

അവന്‍ കരിമ്പനയില് നിന്ന് കള്ള് എടുക്കുന്നു.
എണ്ണപ്പന, കരിമ്പന, കുടപ്പന, ചൂണ്ടപ്പന, താലം, താലി, നിലപ്പന, നൊങ്ക്, പന
९. संज्ञा / भाग

अर्थ : चश्मे के काँच का एक पल्ला।

उदाहरण : फ्रेम में ताल ठीक से नहीं बैठा है।

കണ്ണടയുടെ കണ്ണാടിച്ചില്ല് ഇരിക്കുന്ന ഭാഗം

ഫ്രയിമിന്റെ ഒരു ഭാഗം ശരിക്കും ഉറയ്ക്കുന്നില്ല
ഫ്രയിം
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / भाग

अर्थ : तलवार की मूठ।

उदाहरण : इस तलवार का वारंग टूट गया है।

पर्यायवाची : त्सरु, वारंग

The handle of a sword or dagger.

hilt
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : हाथ पर का कलाई के आगे का वह भीतरी चौड़ा हिस्सा जिसके आगे उँगलियाँ होती हैं।

उदाहरण : हथेली में घाव होने के कारण वह ठीक से काम नहीं कर पा रहा है।

पर्यायवाची : करतल, पीलु, प्रपाणि, हथेली

The inner surface of the hand from the wrist to the base of the fingers.

palm, thenar

കൈയില്‍ മണിബന്ധത്തിന്റെ മുന്ഭാഗം മുതല് മുമ്പില് കൈവിരലുകളുള്ള മുകളിലത്തെ വിസ്‌താരമുള്ള ഭാഗം വരെ.

ഉള്ളം കൈയില്‍ മുറിവ്‌ ഉണ്ടായതു കാരണം അവന്‌ ശരിയായി ജോലി ചെയ്യാന്‍ പറ്റുന്നില്ല.
ഉള്ളംകൈ, കരതലം, കൈത്തലം, കൈപ്പടം, കൈപ്പത്തി, കൈവെള്ള
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।