पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से कृष्ण शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

कृष्ण   संज्ञा, तत्सम

१. संज्ञा / व्यक्तिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : यदुवंशी वसुदेव के पुत्र जो विष्णु के मुख्य अवतारों में से एक हैं।

उदाहरण : सूरदास कृष्ण के परम भक्त थे।

पर्यायवाची : अच्युत, अनंत-जित्, अनंतजित्, अनन्त-जित्, अनन्तजित्, अरिकेशी, अहिजित, कंसारि, कन्हैया, कमलनयन, कान्हा, कामपाल, कालियमर्दन, किशन, कुंजबिहारी, कृष्णचंद्र, केशव, खरारि, खरारी, गरुड़गामी, गिरधर, गिरधारी, गिरिधर, गिरिधारी, गुपाल, गोपाल, गोपीश, गोपेश, गोविंद, गोविंदा, गोविन्द, गोविन्दा, घनश्याम, तुंगीश, दामोदर, द्वारकाधीश, द्वारकानाथ, द्वारकेश, द्वारिकाधीश, द्वारिकानाथ, नंदकिशोर, नंदकुँवर, नंदकुमार, नंदनंदन, नंदलाल, नटराज, नन्दकिशोर, नन्दकुँवर, नन्दकुमार, नन्दनन्दन, नन्दलाल, नरनारायण, नवलकिशोर, पीतवास, पूतनारि, पूतनासूदन, बकवैरी, बनवारी, बलबीर, ब्रजबिहारी, मंजुकेशी, मधुसूदन, मनमोहन, माधव, मुकुंद, मुकुन्द, मुरली मोहन, मुरलीधर, मुरलीवाला, मुरारी, मोहन, यवनारि, यादवेंद्र, यादवेन्द्र, योगीश, योगीश्वर, योगेश, योगेश्वर, राधारमण, रासबिहारी, वंशीधर, वंशीधारी, वनमाली, वासुदेव, विट्ठलदेव, विपिन विहारी, विश्वपति, वृषदर्भ, वृषनाशन, वृष्णि, वृष्णिक-गर्भ, वेदबाहु, वेदाध्यक्ष, शकटहा, शकटारि, शतानंद, शतानन्द, शवकृत, शिखंडी, शिखण्डी, श्याम, श्रीकृष्ण, सोमेश, सोमेश्वर, हरि, हृषीकेश

8th and most important avatar of Vishnu. Incarnated as a handsome young man playing a flute.

krishna

യദുവംശത്തിലെ വസുദേവരുടെ പുത്രന് അദ്ദേഹത്തെ വിഷ്ണുവിന്റെ അവതാര പുരുഷന്മാരില് ഒരാളായി കണ്ട് പൂജിക്കുന്നു

സൂര്ദാസ് ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ പരമ ഭക്തനായിരുന്നു
കണ്ണന്, ശ്രീകൃഷ്ണന്
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : चान्द्र मास में प्रतिपदा से अमावस्या तक के पन्द्रह दिनों का पक्ष।

उदाहरण : भगवान कृष्ण का जन्म कृष्ण-पक्ष की अष्टमी को हुआ था।

पर्यायवाची : अँधरिया, अँधेरा पक्ष, अँधेरा पाख, अंधेरिया, अपरपक्ष, अयव, कृष्ण पक्ष, कृष्ण-पक्ष, कृष्णपक्ष, तमिस्त्रपक्ष, बदी, भूतपक्ष, वदि, शशिशोषक

An amount of time.

A time period of 30 years.
Hastened the period of time of his recovery.
Picasso's blue period.
period, period of time, time period

ചാന്ദ്ര മാസത്തിലെ പ്രഥമമുതല് കറുത്ത വാവ് വരെയുള്ള പതിനഞ്ച് ദിവസം

ഭഗവാന് കൃഷ്ണന്റെ ജനനം കൃഷ്ണപക്ഷത്തിലെ അഷ്ടമിക്ക് ആയിരുന്നു
കറുത്ത പക്ഷം, കൃഷ്ണപക്ഷം
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : एक उपनिषद्।

उदाहरण : कृष्ण उपनिषद् अथर्व वेद से संबंधित है।

पर्यायवाची : कृष्ण उपनिषद, कृष्ण उपनिषद्, कृष्णोपनिषद, कृष्णोपनिषद्

A later sacred text of Hinduism of a mystical nature dealing with metaphysical questions.

The Vedanta philosophy developed from the pantheistic views of the Upanishads.
upanishad

ഒരു ഉപനിഷത്

കൃഷ്ണ ഉപനിഷത് അഥര്‍വ വേദവുമായി ബന്ധപെട്ടിരിക്കുന്നു
കൃഷ്ണ ഉപനിഷത്
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : छप्पय छंद का एक भेद।

उदाहरण : कृष्ण में बाइस गुरु, एक सौ चार लघु वर्ण और एक सौ अड़तालिस मात्राएँ होती हैं।

ചപ്പയ ഛന്ദസിന്റെ ഒരു ഭേദം

കൃഷ്ണ ഛന്ദസ്സില്‍ ഇരുപത്തിയൊന്ന് ഗുരുക്കളും നൂറ്റിനാല് ലഘുക്കളും ചേര്‍ന്ന് നൂറ്റി ഇരുപത്തിയെട്ട് മാത്രകള്‍ ഉണ്ടാകും
കൃഷ്ണ ഛന്ദസ്സ്
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : चार अक्षरों का एक वर्ण वृत्त।

उदाहरण : कृष्ण के प्रत्येक चरण में एक तगण और एक लघु होता है।

(prosody) a system of versification.

poetic rhythm, prosody, rhythmic pattern

നാലക്ഷരങ്ങള്‍ ഉള്ള ഒരു വര്‍ണ വൃത്തം

കൃഷ്ണ ഛന്ദസ്സിന്റെ ഓരോ വരിയിരും ഒരു തഗണവും ഒരു ലഘുവും ഉണ്ടായിരിക്കും
കൃഷ്ണ ഛന്ദസ്സ്

कृष्ण   विशेषण, तत्सम

१. विशेषण / विवरणात्मक / रंगसूचक

अर्थ : काजल या कोयले के रंग का।

उदाहरण : आज-कल काले कपड़ों का प्रचलन अधिक है।

पर्यायवाची : अशुभ्र, अश्वेत, असित, असितांग, असिताङ्ग, काला, तमस, तारीक, मेचक, शिति, श्याम, सियाह, स्याह

കണ്മഷിയുടെ അല്ലെങ്കില് കുയിലിന്റെ നിറമുള്ള.

ഇത്രയൊക്കെ കേട്ടപ്പോള്‍ സോഹന്റെ മുഖത്ത് കറുപ്പ് പടര്ന്നിരുന്നു.
കറുപ്പ്, കൃഷ്ണത, ശ്യാമ
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।