पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से वाद शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

वाद   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

व्युत्पत्ति : संस्कृतम् [ √वद् + घञ् ]

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : किसी पक्ष के द्वारा तर्क, युक्ति आदि के साथ खंडन और मंडन में होने वाली बातचीत।

उदाहरण : ज़्यादा वाद-विवाद में पड़ने से बना-बनाया काम बिगड़ जाता है।

पर्यायवाची : अध्याहार, उत्तर-प्रत्युत्तर, तर्क, तर्क वितर्क, तर्क-वितर्क, तर्कानुतर्क, बहस, बहस मुबाहसा, वाद विवाद, वाद-विवाद, सवाल-जवाब

A discussion in which reasons are advanced for and against some proposition or proposal.

The argument over foreign aid goes on and on.
argument, argumentation, debate

ഏതെങ്കിലും ഒരു ഭാഗത്തെ അനുകൂലിച്ചോ പ്രതികൂലിച്ചോ നടത്തുന്ന വാദപ്രതിവാദം

അധികമായ വാദപ്രതിവാദം കൊണ്ട് ചെയ്തു വന്ന കാര്യവും നാശമാകും.
തര്ക്കം, വാഗ്വാദം, വാദപ്രതിവാദം
२. संज्ञा / प्रक्रिया

अर्थ : अभियोग, अपराध, अधिकार या लेन-देन आदि से संबंध रखने वाला वह विवाद जो न्यायालय के सामने किसी पक्ष की ओर से विचार के लिए रखा जाए।

उदाहरण : यह मुकदमा न्यायालय में विचाराधीन है।

पर्यायवाची : अभियोग, कांड, काण्ड, केस, मामला, मुआमला, मुकदमा, मुकद्दमा, मुक़दमा, मुक़द्दमा

A comprehensive term for any proceeding in a court of law whereby an individual seeks a legal remedy.

The family brought suit against the landlord.
case, causa, cause, lawsuit, suit

നീതിപീഠത്തിന്റെ അടുത്ത്‌ ഏതെങ്കിലും പക്ഷത്തിന്റെ വശത്ത് നിന്ന് ആലോചനയ്ക്ക്‌ വേണ്ടി എടുക്കപ്പെടുന്ന കുറ്റാരോപണം, തെറ്റ്‌, അധികാരം അല്ലെങ്കില് കൊടുക്കല്‍ വാങ്ങല് മുതലായവ സംബന്ധിച്ചുള്ള തർക്കം.

ഈ അന്യായം കോടതിയില്‍ പരിഗണനയില്‍ ഉള്ളതാണ്.
അന്യായം, കേസ്
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संकल्पना

अर्थ : विद्या, कला आदि के संबंध में किसी विद्वान द्वारा प्रतिपादित या स्थापित कोई ऐसी मूल बात या मत जिसे बहुत लोग ठीक मानते हों।

उदाहरण : डार्विन के विकास सिद्धांत के अनुसार मानव की भी पूँछ थी।

पर्यायवाची : थ्योरी, मत, सिद्धांत, सिद्धान्त

വിദ്യ, കല മുതലായവ സംബന്ധിച്ച് ഏതെങ്കിലും വിദ്വാന്‍ വഴി വിശദീകരിച്ചിരിക്കുന്ന അല്ലെങ്കില്‍ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്ന ഏതെങ്കിലും അതു പോലുള്ള അടിസ്ഥാനകാര്യം അല്ലെങ്കില്‍ ധാരാളം ആളുകളും ശരിയാണെന്ന് വിചാരിക്കുന്നത്.

ഡാര്വിന്റെ പരിണാമ സിദ്ധാന്തം അനുസരിച്ച് മനുഷ്യര്ക്ക് വാലുണ്ടായിരിന്നു.
തത്വവിചാരം, പരികല്പന, സിദ്ധാന്തം
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : तत्वज्ञों द्वारा नियत या निश्चित कोई मत या सिद्धांत अथवा किसी प्रकार की विचारधारा या कार्य प्रणाली।

उदाहरण : वाद का प्रयोग संज्ञाओं के अन्त में प्रत्यय के रूप में होता है - जैसे छायावाद, अनात्मवाद आदि।

पर्यायवाची : इज़्म

Rule of personal conduct.

precept, principle
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : किसी वस्तु के विषय में अज्ञात तत्व को कारण या साक्ष्य के विचार से निश्चित करने की क्रिया।

उदाहरण : धर्मग्रंथों में निराकार आत्मा के अस्तित्व को तर्क से ही सिद्ध किया गया है।

पर्यायवाची : उपपत्ति, तर्क, दलील, युक्ति

A fact or assertion offered as evidence that something is true.

It was a strong argument that his hypothesis was true.
argument, statement

ഏതെങ്കിലും വസ്തുവിന്റെ മുകളില് അധികാരം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി നിരത്തുന്ന ന്യായങ്ങള്.

അവന്‍ തന്റെ കാര്യം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി വാദിച്ചു കൊണ്ടിരുന്നു.
തര്ക്കം, വാദം
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : किसी की कही हुई ऐसी अनोखी या महत्व की बात जिसका कहीं उल्लेख या चर्चा की जाय।

उदाहरण : अपने गुरु के बारे में उसकी उक्ति सुनकर हम सब हैरान हो गये।
पिता का कहा मानो।

पर्यायवाची : अभिलाप, अभिहिति, आख्याति, उकत, उकति, उकुति, उक्ति, उगत, उगार, उग्गार, उद्गार, कथन, कलाम, कहा, गदि, बतिया, बात, बोल, वचन

Something spoken.

He could hear them uttering merry speeches.
speech

പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞ കാര്യം.

തന്റെ ഗുരുവിനെപ്പറ്റിയുള്ള അവന്റെ പറച്ചില്‍ കേട്ടിട്ട് ഞങ്ങള്‍ ഞെട്ടിപ്പോയി.
പറച്ചില്
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : कुछ कहने या बोलने की क्रिया।

उदाहरण : सेना अधिकारी के कहने पर सैनिकों ने कार्यवाही की।

पर्यायवाची : आख्यापन, कथन, कहना, कहा

The use of uttered sounds for auditory communication.

utterance, vocalization

കുറച്ചു സംസാരിക്കുന്ന പ്രക്രിയ.

സൈന്യാധികാരിയുടെ പ്രസ്താവന കേട്ടിട്ട് സൈനികന്‍ തന്റെ പ്രവര്ത്തന പരിപാടിയില്‍ അയാളെ ജോടി ചേര്ത്തു.
പറച്ചില്, പ്രസ്താവന
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : लोगों में फैली ऐसी बात जो मिथ्या हो अथवा जिसकी आधिकारिक पुष्टि न हुई हो।

उदाहरण : हमें अफवाह पर ध्यान न देते हुए वास्तविकता का पता लगाना चाहिए।

पर्यायवाची : अफवा, अफवाह, अफ़वा, अफ़वाह, उड़ती ख़बर, गप, चर्चा, जटल, श्रुति, हवाई ख़बर

Gossip (usually a mixture of truth and untruth) passed around by word of mouth.

hearsay, rumor, rumour

ജനങ്ങളുടെ ഇടയില്‍ പരക്കുന്ന തെറ്റായ വാക്കുകളുടെ ആധികാരികത.

നമ്മള്‍ അപവാദങ്ങളില്‍ ശ്രദ്ധിക്കാതെ വാസ്തവികതയെ മനസ്സിലാക്കണം.
അപവാദം, പരദൂഷണം
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।