पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से पूर्व शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

पूर्व   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

व्युत्पत्ति : [ √पूर्व् (निवास) + अच् ]

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / संकल्पना

अर्थ : वह दिशा जहाँ से सूर्य निकलता है।

उदाहरण : भारत के पूर्व में बंगाल की खाड़ी है।

पर्यायवाची : आगमना, उगमन, जुहु, पूरब, पूर्व दिशा, प्राची, माघवती

The cardinal compass point that is at 90 degrees.

due east, e, east, eastward

സൂര്യന്‍ ഉദിക്കുന്ന ദിശ

ഭാരതതിന്റെ കിഴക്കു ഭാഗത്ത്‌ ബംഗാള് ഉള്ക്കടലാണ്.
കിഴക്ക്‌, പൂർവ്വദിക്ക്
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : * दिक्सूचक-यंत्र का वह प्रधान बिन्दु जो नब्बे डिग्री पर होता है।

उदाहरण : पूर्व हमेशा पूर्व दिशा की ओर ही होता है।

पर्यायवाची : पूरब

The cardinal compass point that is at 90 degrees.

due east, e, east, eastward

തൊണ്ണൂറ് ഡിഗ്രിയിലുള്ള, ദിശ സൂചിപ്പിക്കുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ബിന്ദു.

കിഴക്ക് എപ്പോഴും കിഴക്കു വശത്തേക്ക് തന്നെ ആയിരിക്കും.
കിഴക്ക്
३. संज्ञा / समूह

अर्थ : * एशिया के देश।

उदाहरण : वह समय भी आएगा जब भारत पूर्वी देशों का प्रतिनिधित्व करेगा।

पर्यायवाची : ईस्ट, एशियाई देश, एशियाई राष्ट्र, पूर्वी देश, पूर्वी राष्ट्र

The countries of Asia.

east, orient

पूर्व   विशेषण, तत्सम

व्युत्पत्ति : [ पूर्व् + अच् ]

१. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : समय या क्रम की दृष्टि से पहले का या जो वर्तमान में न हो।

उदाहरण : पूर्व भारत और आज के भारत में काफी अंतर है।
मेरा पिछला घर बड़ा था।

पर्यायवाची : 1ला, उत्तर, पहला, पहले का, पाछिल, पिछला, पुराना, पूर्ववर्ती, विगत, १ला

Belonging to some prior time.

Erstwhile friend.
Our former glory.
The once capital of the state.
Her quondam lover.
erstwhile, former, old, one-time, onetime, quondam, sometime

ഭൂതകാലികമായ

ഭൂതകാലികമായ ഭാരതവും ആധുനിക ഭാരതവും തമ്മിൽ വലിയ അന്തരമുണ്ട്
ഭൂതകാലികമായ
२. विशेषण / विवरणात्मक / दिशासूचक

अर्थ : पूरब का या पूरब से संबंधित।

उदाहरण : भारत का पूर्वी क्षेत्र भी कृषि की दृष्टि से ठीक है।

पर्यायवाची : पूरब, पूरबी, पूर्वी, पूर्वीय, प्राच्य

Lying toward or situated in the east.

The eastern end of the island.
eastern

കിഴക്കിന്റെ അല്ലെങ്കില് കിഴക്കുമായി ബന്ധപ്പെട്ട.

ഭാരതത്തിന്റെ കിഴക്കന് പ്രദേശങ്ങളും കൃഷിക്ക് പറ്റിയതാണ്.
കിഴക്കന്, പൂര്വ്വ, പൌരസ്ത്യ
३. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : आरंभ का या पहले का या किसी समय या घटना आदि के आरम्भ के समय का।

उदाहरण : वह अनुष्ठान की आरंभिक तैयारी में लगा हुआ है।

पर्यायवाची : आदि, आदिम, आद्य, आरंभिक, आरंभी, आरम्भिक, आरम्भी, इब्तिदाई, प्राथमिक, प्रारंभिक, प्रारम्भिक, शुरुआती, शुरुवाती

First or beginning.

The memorable opening bars of Beethoven's Fifth.
The play's opening scene.
opening

തുടക്കത്തിലുള്ള അല്ലെങ്കില്‍ ഏതെങ്കിലും സംഭവത്തിന്റെ ആരംഭത്തില്.

അവന്‍ അനുഷ്ഠാനങ്ങളുടെ പ്രാരംഭികമായ തയ്യാറെടുപ്പിലാണ്.
ആദ്യത്തേതായ, തുടക്കത്തിനുള്ള, പ്രാഥമികമായ, പ്രാരംഭികമായ
४. विशेषण / संबंधसूचक

अर्थ : जो पहले किसी कारण से उस पद पर रह चुका हो,पर अब किसी कारण से उस पद पर न हो।

उदाहरण : आज की सभा में कई भूतपूर्व मंत्री भी भाग लेंगे।

पर्यायवाची : अयथापूर्व, पूर्ववर्ती, भूतपूर्व

(used especially of persons) of the immediate past.

The former president.
Our late President is still very active.
The previous occupant of the White House.
former, late, previous

ആദ്യം ഏതോ കാരണം കൊണ്ട് ആ പദവിയിലിരിക്കുകയും ഏതോ കാരണം കൊണ്ട് അതില്‍ നിന്നും ഒഴിയുകയും ചെയ്യേണ്ടി വരുന്ന അവസ്ഥ.

ഇന്നത്തെ സഭയില്‍ മുന്പത്തെ പല മന്ത്രിമാരും പങ്കെടുക്കും.
മുന്പത്തെ
५. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो आगे का हो या आगे की ओर का।

उदाहरण : इस वाहन का अग्र भाग टूट गया है।

पर्यायवाची : अगला, अगाऊ, अग्र, अग्रवर्ती, अग्रिम, आगे का, सामने का

Of or near the head end or toward the front plane of a body.

anterior

ഏറ്റവും മുന്നിലെ അല്ലെങ്കില് മുന്നിലുള്ള.

ഈ വാഹനത്തിന്റെ മുന്പിലുള്ള ഭാഗം പൊട്ടിപ്പോയി.
മുന്നിലുള്ള, മുന്പിലുള്ള

पूर्व   क्रिया-विशेषण

१. क्रिया विशेषण / समयसूचक

अर्थ : शुरू में।

उदाहरण : किसी भी धार्मिक अनुष्ठान में सर्वप्रथम गणेश जी की पूजा होती है।

पर्यायवाची : आदि में, आरंभ में, आरंभतः, आरम्भ में, आरम्भतः, पहले, प्रथम, प्रथमतः, प्रारंभ में, प्रारम्भ में, शुरुआत में, शुरुवात में, शुरू में, सबसे पहले, सर्वप्रथम

തുടക്കത്തില്.

ഏത് മതപരമായ അനുഷ്ഠാനത്തിന്റെയും ആരംഭത്തില്‍ ഗണേശന്റെ പൂജ ഉണ്ടാകുന്നു.
ആദ്യത്തില്‍, ആരംഭത്തില്‍, തുടക്കത്തില്, മുമ്പില്

२. क्रिया विशेषण

अर्थ : काल, घटना, स्थिति आदि के क्रम के विचार से आगे या पूर्व।

उदाहरण : उनके मकान के पहले एक पुल पड़ता है।

पर्यायवाची : पहले

Before another in time, space, or importance.

I was here first.
Let's do this job first.
first

കാലം, സംഭവം, സ്ഥിതി എന്നി ക്രമത്തില് മുന്നില്‍ ആല്ലെങ്കില് മുമ്്്

അവന്റെ വീട് വരുന്നതിന് മുമ്പ് അവിടെ ഒരു പാലമായിരുന്നു
മുമ്പ്
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।