पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से आदर्श शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

आदर्श   विशेषण, तत्सम

व्युत्पत्ति : संस्कृतम् [ आ √दृश् (देखना) + घञ् ]

१. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जिसके रूप, गुण आदि का अनुकरण किया जाए या जो संपूर्णता या उत्तमता का अच्छा मानक हो।

उदाहरण : मालवीयजी एक आदर्श व्यक्ति थे।

Conforming to an ultimate standard of perfection or excellence. Embodying an ideal.

ideal

ഏതൊരാളിന്റെ രൂപം ഗുണം എന്നിവ അനുകരിക്കപ്പെടുന്നത് അത് പൂര്ണ്ണതയുടെ ഉത്തമാവസ്ഥയുടെ ഏറ്റവും നല്ല അളവ്കോലായിരിക്കുക

മാളവ്യാജി ഒരു ആദര്ശവാനായ വ്യക്തിയായിരുന്നു
അനുകര്ണീതയനായ, ആദര്ശവാനായ

आदर्श   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

व्युत्पत्ति : संस्कृतम् [ आ √दृश् (देखना) + घञ् ]

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : कुछ ऐसे उच्च सिद्धान्त जिनको मनुष्य अपने जीवन में अपनाता है और उस पर ही चलना ठीक मानता है।

उदाहरण : सब के अपने-अपने आदर्श होते हैं।

पर्यायवाची : असूल, उसूल

A rule or standard especially of good behavior.

A man of principle.
He will not violate his principles.
principle

മനുഷ്യന്‍ തന്റെ ജീവിതത്തില് സ്വന്തമായി കണക്കാക്കുകയും അതിന്റെ വഴിയില് കൂടി ചലിക്കുന്നത് ശരിയായി കണക്കാക്കുന്ന ചില ഉയര്ന്ന അടിസ്ഥാന തത്വങ്ങള്.

എല്ലാവര്ക്കും അവരുടേതായ വ്യാഖ്യാനങ്ങളുണ്ട്.
കാരണം, ചിന്താഗതി, വ്യാഖ്യാനം
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : वह कार्य, व्यक्ति आदि जो आदर्श रूप हो और जिसका अनुकरण करना नैतिक हो।

उदाहरण : भगवान राम का कार्य आधुनिक युग के लिए एक उदाहरण है।

पर्यायवाची : उदाहरण, मिसाल

A standard or typical example.

He is the prototype of good breeding.
He provided America with an image of the good father.
epitome, image, paradigm, prototype

വ്യക്തിയെ ആദര്ശ രൂപത്തില്‍ കണക്കാക്കി അവരെ അനുകരിക്കല് ധാര്മ്മികമായ ഒരു കാര്യമായി ചെയ്യുന്നത്.

ഭഗവാന്‍ രാമന്‍ ഈ നവീന യുഗത്തിലെ ഉദാഹരണമാണ്.
ഉദാഹരണം
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : वह जिसे देखकर उसके अनुसार वैसा ही कुछ किया या बनाया जाए।

उदाहरण : वैज्ञानिकों ने पक्षियों को नमूना मानकर हवाई जहाज़ का निर्माण किया।

पर्यायवाची : उदाहरण, नमूना, प्रारूप

A model considered worthy of imitation.

The American constitution has provided a pattern for many republics.
pattern

ഒന്നു കണ്ടിട്ടു അതു മാതിരി വേറെ ചെയ്യുകയോ ഉണ്ടാക്കുകയോ ചെയ്യുക.

ശാസ്ത്രജ്ഞര്‍ പക്ഷികളെ മാതൃകയാക്കിയാണ് വിമാനം നിര്മ്മിച്ചത്.
അനുകരണീയ മാതൃക, മാതൃക
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : वह शीशा जिसमें मुँह आदि देखते हैं।

उदाहरण : कुछ लड़कियाँ अपने पर्स में दर्पण रखती हैं।

पर्यायवाची : अदर्श, आइना, आईना, आबगीन, आरस, आरसी, दरपन, दर्पण, मंकुर, शीशा

Polished surface that forms images by reflecting light.

mirror

മുഖം മുതലായവ കാണുന്ന കണ്ണാടി.

ചില കുട്ടികള്‍ അവരുടെ പഴ്സില്‍ കണ്ണാടി വെക്കുന്നു.
ആദര്ശം, കണ്ണട, കണ്ണാടി, ദര്പ്പണം, നിലക്കണ്ണാടി, പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നതു്‌, മകരം, മുകുരം, മുഖക്കണ്ണാടി, രൂപം കാട്ടുന്നതു്, സൂര്യ കാന്തം, സ്ഫടികം
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : किसी विषय का कुछ विस्तार से किया हुआ वर्णन।

उदाहरण : वह रामायण की टीका लिख रहा है।

पर्यायवाची : टीका, तफ़सीर, व्याख्या

ഏതെങ്കിലും ഒരു വിഷയത്തെ കുറിച്ച് വിശദമായി എഴുതുക

അവന് രാമായണത്തിന്റെ വ്യാഖ്യാനം എഴുതുന്നു
വ്യാഖ്യാനം
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : पृथ्वी या खगोल के किसी भाग की स्थिति आदि के विचार से बनाया हुआ उसका सूचक वह चित्र जिसमें देश, नगर, नदी, पहाड़ आदि दिखाए गए हों।

उदाहरण : यह भारत का राजनैतिक मानचित्र है।

पर्यायवाची : नकशा, नक़्शा, नक्शा, नक्सा, मानचित्र

A diagrammatic representation of the earth's surface (or part of it).

map

ദേശം, നഗരം, നദി, പർവ്വതം മുതലായവ കാണാന്‍ കഴിയുന്ന ഭൂമി അല്ലെങ്കില്‍ ആകാശമണ്ഡലത്തിന്റെ ഏതെങ്കിലും ഭാഗങ്ങളുടെ സ്ഥിതി മുതലായവ പരിഗണിച്ച്‌ തയ്യറാക്കിയിട്ടുള്ള അതിന്റെ സൂചക ചിത്രം .

ഇത് ഭാരതത്തിന്റെ ഭൂപടം ആണ്.
ആകാശചിത്രം, ആകൃതിരേഖാചിത്രം, ഭൂപടം, മാനചിത്രം, രേഖാചിത്രം
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : लेख आदि का अक्षरशः स्वरूप।

उदाहरण : परीक्षा प्रमाण पत्र की एक और प्रति के लिए विद्यालय में आवेदन दिया है।

पर्यायवाची : अनुलिपि, कापी, कॉपी, नकल, नक़ल, प्रति, प्रतिलिपि, प्रतिलेख

A reproduction of a written record (e.g. of a legal or school record).

copy, transcript

ലേഖനം മുതലായവയുടെ അക്ഷരാംശ സ്വരൂപം

സർട്ടിഫിക്കറ്റിന്റെ മറ്റൊരു കോപ്പിക്കായി സ്കൂളില് അപേക്ഷ നല്കി:
കോപ്പി, പകര്പ്പ്
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : देखने की क्रिया।

उदाहरण : बेटे को देखने से पहले ही उसने अपनी आँखें मूँद ली।

पर्यायवाची : अवकलन, अवक्खन, अवलोकन, आलोकन, आलोचन, ईक्षण, ईक्षा, ईखन, ईछन, ताकना, देखना, निरखना, निहारना, विलोकना, विलोकनि

The act of directing the eyes toward something and perceiving it visually.

He went out to have a look.
His look was fixed on her eyes.
He gave it a good looking at.
His camera does his looking for him.
look, looking, looking at

കാണുന്ന പ്രവര്ത്തി .

എനിക്ക് അവനെ നോക്കേണ്ട അത്യാവശ്യമില്ല.
നോട്ടം
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।