पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से संस्कार शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

संस्कार   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : हिंदुओं में धर्म की दृष्टि से मनुष्य को शुद्ध और उन्नत करने के लिए होने वाले विशिष्ट कृत्य।

उदाहरण : हिन्दू धर्म में संस्कारों का बड़ा महत्व है।

पर्यायवाची : अभिप्रणयन

Any customary observance or practice.

rite, ritual

ഹിന്ദു മതമനുസരിച്ച് മനുഷ്യനെ ശുദ്ധനും ഉന്നതനും ആക്കുന്നതിനായി നടത്തുന്ന വിശിഷ്ടാ കര്മ്മമങ്ങള്

ഹിന്ദു മതത്തില്‍ ചടങ്ങുകള്ക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യം ഉണ്ട്
ചടങ്ങുകള്, ചടങ്ങ്
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : पूर्व जन्म, कुल-मर्यादा, शिक्षा, सभ्यता आदि का मन पर पड़ने वाला प्रभाव।

उदाहरण : यह बहू का संस्कार ही है जो वह कभी पलटकर जवाब नहीं देती।

പൂര്‍വജന്മ സംസ്കൃതി, കുലമര്യാദകള്‍,വിദ്യാ സഭ്യത എന്നിവ എല്ലാം ചേര്‍ന്നത്

തിറിച്ച് ഒന്നും പറയില്ലെന്നത് മരുമകളുടെ സംസ്ക്കാരം ആകുന്നു
സംസ്ക്കാരം
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : मन, रुचि, आचार-विचार आदि को परिष्कृत तथा उन्नत करने का कार्य।

उदाहरण : बुराइयों को दूर करने के लिए संस्कार आवश्यक है।

पर्यायवाची : संस्करण

മനസ്, അഭിരുചികള്‍ പെരുമാറ്റരീതികള്‍, ആചാരനുഷ്ഠാനങ്ങള്‍ എന്ന്നിവയാല്‍ മനസിനെ പ്രിഷ്കൃതമാക്കുന്നത്

കുഞ്ഞുങ്ങള്‍ക്ക് നല്ല സംസ്ക്കാരം പകര്‍ന്നു നല്‍ക്ണ്ടതോരോ മാതാപിതാക്കളുടേയും കര്‍ത്തവ്യം ആകുന്നു
സംസ്ക്കാരം
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : किसी चीज़ को और अच्छा, नया व सुंदर रूप देने की क्रिया या उसे अधिक उपयोगी बनाने या उसके अधिक उपयोगी बनने की क्रिया।

उदाहरण : इस कार्य में सुधार की आवश्यकता है।

पर्यायवाची : इसलाह, इस्लाह, उद्धार, दुरुस्ती, शिष्टि, संस्करण, सुधार

A change for the better. Progress in development.

advance, betterment, improvement

ഏതെങ്കിലും സാധനം ഒന്നും കൂടി നന്നാക്കുകയോ ഉപയോഗപ്രദമാക്കുകയോ ചെയ്യുന്നത്.

ഈ കാര്യത്തില് പരിഷ്കരണത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ല.
നവീകരണം, പരിഷ്കരണം
५. संज्ञा / प्रक्रिया

अर्थ : तेल, शक्कर, धातु आदि की अशुद्धियों को दूर करके ठीक करने की प्रक्रिया।

उदाहरण : परिष्करण से उत्तम कोटि की धातु प्राप्त की जाती है।

पर्यायवाची : अपमार्जन, परिमार्जन, परिशोधन, परिष्करण, संस्करण

The act of offering an improvement to replace a mistake. Setting right.

correction, rectification

തെറ്റ് കുറ്റങ്ങള്‍ ഇല്ലാതാക്കുന്ന പ്രവൃത്തി

പാണിനി ദൈവഭാഷയെ പരിഷ്ക്കരിച്ച് അതിന്‍ സംസ്കൃതത്തിന്റെ രൂപം നല്കി .
തിരുത്തല്‍, പരിഷ്കരണം, പിഴതിരുത്തല്‍, ഭേദഗതിവരുത്തല്‍, മാറ്റംവരുത്തല്
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : किसी के मरने पर होने वाले धार्मिक कृत्य या संस्कार।

उदाहरण : अंतिम संस्कार एक पारंपरिक विधान है।

पर्यायवाची : अंतिम संस्कार, अंत्यकर्म, अंत्येष्टि, अंत्येष्टि संस्कार, अन्तिम संस्कार, अन्त्यकर्म, अन्त्येष्टि, अन्त्येष्टि संस्कार, कर्म, क्रिया, क्रिया-कर्म, क्रियाकर्म, गत, मृतक संस्कार

A ceremony at which a dead person is buried or cremated.

Hundreds of people attended his funeral.
funeral, obsequy

ആരുടെയെങ്കിലും മരണസമയത്തു ഉണ്ടാകുന്ന ധാര്മ്മികമായ ചടങ്ങ്.

മരണാനന്തര ചടങ്ങുകള് ഒരു പരമ്പരാഗത പ്രക്രിയയാണ്.
മരണാനന്തര ചടങ്ങ്, സംസ്ക്കാര ചടങ്ങ്
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।