पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से केश शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

केश   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : सिर के बाल।

उदाहरण : काले, लम्बे बाल देखने में अच्छे लगते हैं।

पर्यायवाची : कंज, कुंतल, कुन्तल, चूल, बाल, शिरज, शिरसिज, शिरसिरुह, शिरोज, शिरोरुह, शिरोरूह, सारंग

Growth of hair covering the scalp of a human being.

head of hair, mane

തലയിലെ മുടി.

കറുത്തു നീണ്ട മുടി കാണാന് നല്ലതാണു്.
തലനാരു്‌, തലയിലെ രോമം, മുടി, മുടിയിഴ
२. संज्ञा / समूह

अर्थ : बालों का समूह।

उदाहरण : नाई की दुकान में जगह-जगह बाल दिखाई दे रहे थे।

पर्यायवाची : केश समूह, केशगुच्छ, बाल, बाल समूह

തലമുടിയുടെ കൂട്ടം.

ക്ഷുരകന്റെ കടയില്‍ അവിടവിടെയായി തലമുടിക്കൂട്ടം കാണുവാന്‍ സാധിക്കുന്നു.
കേശസമൂഹം, തലമുടിക്കൂട്ടം
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : ज्योति की वे अति सूक्ष्म रेखाएँ जो प्रवाह के रूप में सूर्य, चंद्र, दीपक आदि प्रज्वलित पदार्थों में से निकलकर फैलती हुई दिखाई देती हैं।

उदाहरण : सूरज की पहली किरण से दिन की शुरुआत होती है।

पर्यायवाची : अंशु, किरण, किरन, गभस्ति, चरण, त्विषि, द्युति, द्युत्, धाम, पौ, प्रसिति, मयूख, मरिचिका, मरीचि, रश्मि, रोचि, विभा, शिपि, ह्रद

A column of light (as from a beacon).

beam, beam of light, irradiation, light beam, ray, ray of light, shaft, shaft of light

പ്രവാഹത്തിന്റെ രൂപത്തില്‍ സൂര്യന്, ചന്ദ്രന്, വിളക്ക്‌ മുതലായവയുടെ ജ്വലിക്കുന്ന പദാര്ത്ഥത്തില്‍ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്ന വ്യാപിച്ചു കാണപ്പെടുന്ന പ്രകാശത്തിന്റെ അതിസൂക്ഷ്മരേഖ.

സൂര്യന്റെ ആദ്യ കിരണത്തില്‍ നിന്ന് ദിവസം ആരംഭിക്കുന്നു.
കിരണം, മരീചിക, രശ്മി
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : हमारे सौर जगत का वह सबसे बड़ा और ज्वलंत तारा जिससे सब ग्रहों को गर्मी और प्रकाश मिलता है।

उदाहरण : सूर्य सौर ऊर्जा का एक बहुत बड़ा स्रोत है।
पूर्व से सूर्य को आते देख तिमिर दुम दबाकर भागने लगा।

पर्यायवाची : अंबु तस्कर, अंबुतस्कर, अंशुमान, अंशुमाली, अग, अदित, अनड्वान्, अफताब, अफ़ताब, अब्जबाँधव, अब्जबांधव, अब्जहस्त, अयुग्मवाह, अरणि, अरणी, अरुण, अरुणसारथी, अरुन, अर्क, अवबोधक, अवि, अविनीश, आदित्य, आफताब, आफ़ताब, कालेश, खगपति, गभस्ति, गभस्तिपाणि, गभस्तिहस्त, गविष्ठ, गोकर, चक्रबंधु, चक्रबन्धु, चक्रबांधव, चक्रबान्धव, चित्रभानु, जगत्साक्षी, तपस, तपु, तमोहपह, तिग्मगर, तिमिररिपु, तिमिरहर, तिमिरारि, तीक्ष्णरश्मि, तीक्ष्णांशु, तुंगीश, त्रयीतन, त्रयीमय, दिनअर, दिनकर, दिनेश, दिवसकर, दिवसकृत, दिवसनाथ, दिवसभर्ता, दिवसेश, दिवसेश्वर, दिवस्पति, दिवाकर, दिवामणि, दिवावसु, दिव्यांशु, दीप्तकिरण, दीप्तांशु, द्युपति, द्युम्न, धरुण, ध्वांतशत्रु, ध्वांताराति, ध्वान्तशत्रु, ध्वान्ताराति, नभश्चक्षु, नभश्चर, नभस्मय, नभोमणि, निर्मुट, पद्मगर्भ, पद्मबंधु, पद्मबन्धु, पद्मिनीकांत, पद्मिनीकान्त, पद्मिनीवल्लभ, पद्मिनीश, पर्परीक, पुष्कर, प्रभाकर, भानु, भास्कर, भूताक्ष, मरीची, मार्तंड, मार्तण्ड, मिहिर, यमसू, रवि, वरेय, विश्वप्रकाशक, विश्वप्स, विहंग, विहग, वेद, वेदात्मा, शीघ्रग, सविता, सहस्रकिरण, सहस्रगु, सूरज, सूर्य, स्वप्ननंशन, हृषु

The star that is the source of light and heat for the planets in the solar system.

The sun contains 99.85% of the mass in the solar system.
The Earth revolves around the Sun.
sun

എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങള്ക്കു ചൂറ്റും പ്രകാശവും നല്കുന്ന നമ്മുടെ ജഗത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ നക്ഷത്രം.

സൂര്യന് ഊര്ജ്ജത്തിന്റെ ഒരു വലിയ ശ്രോതസ്സാണു്. കിഴക്കു നിന്നു സൂര്യന്‍ ഉയരുന്നതോടെ അന്ധകാരം ഓടി ഒളിക്കുന്നു.
അംശുമാലി, അരുണന്‍, അര്ക്കന്‍, അഹസ്ക്കരന്‍, ആദിത്യന്, ആര്യമാവു്‌, ഉഷ്ണരശ്മി, കര്മ്മസാക്ഷി, ഗ്രഹപതി, ചിത്രഭാനു, ഛായനാധന്‍, ജഗഛക്ഷു, ഞായര്‍, തപനന്‍, തമിശ്രഹന്‍, തരണി, തേജസാമ്രാശി, ത്രയീതനു, ത്വിഷാമ്പതിയഹര്പതി, ദിവാകരന്‍, ദ്യുമണി, ദ്വാദശാത്മാവു്‌, പത്മാക്ഷന്‍, പൂഷാവു്‌, പ്രദ്യോതനന്, പ്രഭാകരന്‍, ബ്രധ്നന്‍, ഭാനു, ഭാസ്ക്കരന്, ഭാസ്വ്വാന്, മാര്ത്താണ്ഡന്, മിത്രന്, മിഹിരന്‍, രവി, വികര്ത്തനന്, വിഭാവസു, വിവസ്വ്വാന്‍, വീരോചനന്‍, സപ്താശ്വന്‍, സവിതാവു്‌, സഹശ്രാംസു, ഹംസന്‍, ഹരിദശ്വന്‍
५. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : हिन्दू धर्मग्रंथों में वर्णित एक देवता।

उदाहरण : वेदों में भी सूर्यदेव की पूजा का विधान है।

पर्यायवाची : अंशुमान, अंशुमाली, अधिरथी, अरविंदबंधु, अरविन्दबन्धु, अर्क, अर्जमा, अर्णव, अर्यमा, अर्य्यमा, अविनीश, अह, अहस्पति, आदित्य, आदिदेव, कालेश, कुवम, खगपति, गभस्ति, गभस्तिपाणि, गभस्तिहस्त, गविष्ठ, गोकर, चक्रबंधु, चक्रबन्धु, चक्रबांधव, चक्रबान्धव, चित्रभानु, जगत्साक्षी, ज्वालमाली, तरणि, तीक्ष्णरश्मि, तीक्ष्णांशु, तुंगीश, त्रयीतन, त्रयीमय, त्विषामीश, दनमणि, दिनकर, दिनमणि, दिवसकर, दिवसकृत, दिवसनाथ, दिवसभर्ता, दिवसमणि, दिवसेश, दिवसेश्वर, दिवस्पति, दिवामणि, दिवावसु, दिव्यांशु, दीप्तकिरण, दुड़ियंद, द्यु-पति, द्यु-मणि, द्युपति, द्युम्न, नभश्चक्षु, नभस्मय, पचत, पद्मगर्भ, प्रजादार, प्रजाध्यक्ष, भट्टारक, भानु, भास्कर, भूताक्ष, मरीची, मार्तंड, मार्तण्ड, मिहिर, यमसू, वरेय, वृषाकपि, वेदवादन, वेदात्मा, वेदोदय, वेध, वेधा, सहस्रकिरण, सहस्रगु, सावित्र, सूर्य, सूर्य देव, सूर्य देवता, सूर्यदेव, हेमकर, हेममाली

An important god of later Hinduism. The sun god or the sun itself worshipped as the source of warmth and light.

surya

ഹൈന്ദവ മതഗ്രന്ഥങ്ങളില്‍ വര്ണ്ണിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ദേവത

വേദങ്ങളിലും സൂര്യദേവനുള്ള പൂജകളുടെ വിധി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്
അംശുമാന്‍, അര്ക്കൻ, ആദിത്യന്, ദിനകരന്, ഭാനുരവി, ഭാസ്ക്കരന്‍, മാര്ത്താണ്ടന്‍, സഹസ്രകിരണന്‍, സൂര്യദേവന്‍, സൂര്യന്‍
६. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : एक वैदिक देवता जो जल के अधिपति माने गये हैं।

उदाहरण : वेदों में वरुण की पूजा का विधान है।

पर्यायवाची : अंबुराज, अपांपति, अर्णवमंदिर, इरेश, कुंडली, कुण्डली, केशगर्भ, जंबूक, जल देवता, जलपति, जलाधिप, जलेश, जलेश्वर, तोयेश, दहर, दैत्यदेव, धर्मपति, नंदपाल, नदीन, नदीपति, नदीभल्लातक, नन्दपाल, पयोदेव, पाथस्पति, पाशहस्त, मकराश्व, यादःपति, यादीश, वरुण, वरुण देव, वाम, वारिनाथ, वारिलोमा, संवृत, संवृत्त, सलिलपति, सलिलराज, सलिलेश

In Vedism, god of the night sky who with his thousand eyes watches over human conduct and judges good and evil and punishes evildoers. Often considered king of the Hindu gods and frequently paired with Mitra as an upholder of the world.

varuna

ജലത്തിന്റെ അധിപനായി കണക്കാക്കുന്ന വേദകാല ദേവത

വേദങ്ങളില് വരുണനുള്ള പൂജകൾ വര്ണ്ണിച്ചിട്ടുണ്ട്
വരുണന്
७. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : वह लोक जिसमें हम प्राणी रहते हैं।

उदाहरण : संसार में जो भी पैदा हुआ है, उसे मरना है।

पर्यायवाची : अधिलोक, अमा, आलम, आवर्त, इहलोक, जग, जगत, जमाना, जहाँ, जहां, जहान, ज़माना, जीव-लोक, जीवलोक, दीनदुनिया, दुखग्राम, दुनिया, दुनियाँ, नरलोक, नृलोक, पृथिवीलोक, पृथ्वी-लोक, पृथ्वीलोक, भव, भुवन, भू-लोक, भूलोक, मनुजलोक, मनुष्यलोक, मर्त्य, मर्त्य लोक, मर्त्य-लोक, मर्त्यलोक, मृत्यु-लोक, मृत्युलोक, लोक, वर्ल्ड, विश्व, संसार, संसृति, सृष्टि

സകല ചരാചരങ്ങളുടെയും നിവാസസ്ഥലം.

ഈ ലോകത്തു ജനിച്ചവനു്‌ മരണം നിശ്ചയം.
ഉലകം, ജഗതി, ജഗത്തു്‌, പ്രകൃതി, പ്രകൃതിശക്‌തി, പ്രപഞ്ചം, ഭുവനം, ഭൂതം, ഭൂതലം, ഭൂമി, വിശ്വം, വിഷ്ടപം
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।