पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से बल शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

बल   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : कोई ऐसा तत्व जो कोई कार्य करता, कराता या क्रियात्मक रूप में अपना प्रभाव दिखलाता हो।

उदाहरण : इस कार्य के दौरान आपकी शक्ति का पता चल जायेगा।

पर्यायवाची : अवदान, कुव्वत, कूवत, क्षमता, ज़ोर, जोर, ताकत, ताक़त, दम, दम-खम, दम-ख़म, दमखम, दमख़म, दाप, पावर, बूता, वयोधा, वाज, वीर्या, वृजन, शक्ति, सत्त्व, सत्व, हीर

The property of being physically or mentally strong.

Fatigue sapped his strength.
strength

ക്രിയാത്മകമായി തന്റെ പ്രഭാവം കാണിക്കുക അല്ലെങ്കില് തത്വം കാണിക്കുന്ന എന്തെങ്കിലും കാര്യം ചെയ്യുക അല്ലെങ്കില്‍ ചെയ്യിക്കുക; ഈ കാര്യംകൊണ്ടു് താങ്കളുടെ ശക്തി മനസ്സിലാക്കാം.


അക്ഷീണത, ഉറപ്പു, ഓജസ്സു, കായപുഷ്ട്ടി, കൈമിടുക്കു, ക്ഷ്മ, ചങ്കൂറ്റം, ദൃഢത, പ്രബലത, ബലം, ശക്തി
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : वह शक्ति जिससे हम किसी से कुछ करवा सकते हैं।

उदाहरण : उन पर हमारा कोई ज़ोर नहीं है।

पर्यायवाची : काबू, ज़ोर, जोर

A force that compels.

The public brought pressure to bear on the government.
pressure

മറ്റൊരാളെ കൊണ്ട് ഏതെങ്കിലും കാര്യം ചെയ്യിപ്പിക്കാനുള്ള ശക്തി

അവനില്‍ ഞങ്ങള്ക്ക് ഒരു നിയന്ത്രണവും ഇല്ല
നിയന്ത്രണം
३. संज्ञा / समूह

अर्थ : युद्ध हेतु प्रशिक्षित और अस्त्र-शस्त्र से सजे हुए सैनिकों या सिपाहियों का समूह।

उदाहरण : भारतीय सेना ने शत्रुओं के छक्के छुड़ा दिए।

पर्यायवाची : अनीक, घैंसाहर, धात्री, फ़ौज, फौज, यूथ, लशकर, लश्कर, वरूथ, वरूथिनी, वाहिनी, सेना

The military forces of a nation.

Their military is the largest in the region.
The military machine is the same one we faced in 1991 but now it is weaker.
armed forces, armed services, military, military machine, war machine

യുദ്ധത്തിനു വേണ്ടി അസ്‌ത്ര ശസ്‌ത്രാദികളില്‍ അഭ്യാസം കഴിഞ്ഞ സൈനികന്മാനരുടെയും ഭടന്മാരുടെയും കൂട്ടം.

ഭാരത സൈന്യം ശത്രുക്കളുടെ നേരെ തന്ത്രപൂർവ്വമായി നീങ്ങി.
അനീകം, അനീകിനി, ചക്രം, ചമു, ചാവേര്പ്പട, ധ്വജിനി, പട, പടയാളികള്, പട്ടാളം, പൃതന, രാണുവം, വരുഥിനി, വലം, വലിയസമൂഹം, വാഹിനി, സൈനികര്‍, സൈന്യം
४. संज्ञा / समूह

अर्थ : राज्य या शासन के सशस्त्र सैनिकों आदि का वर्ग जिसकी सहायता से युद्ध, रक्षा, शांतिस्थापना आदि कार्य होते हैं।

उदाहरण : हमारे राज्य का पुलिस बल बहुत सशक्त है।

पर्यायवाची : फोर्स

Group of people willing to obey orders.

A public force is necessary to give security to the rights of citizens.
force, personnel
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : किसी विशेष वस्तु आदि को दिया जाने वाला महत्त्व।

उदाहरण : मंत्री जी ने अपने भाषण में शिक्षा और परिवार नियोजन पर बल दिया।

पर्यायवाची : ज़ोर, जोर

Special emphasis attached to something.

The stress was more on accuracy than on speed.
focus, stress

ഏതെങ്കിലും വിശേഷ വസ്തുവിന്‍ നല്‍കപ്പെടുന്ന മഹത്വം

മന്ത്രി തന്റെ പ്രസംഗത്തില്‍ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനും കുടുംബക്ഷേമ പദ്ധതികള്‍ക്കും ഊന്നല്‍ നല്‍കി
ഊന്നല്‍
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : रस्सी आदि में होने वाला घुमाव।

उदाहरण : किसी रस्सी में जितनी ऐंठन होती है वह उतनी ही मज़बूत होती है।

पर्यायवाची : उकेला, ऐंठ, ऐंठन, बटन, मरोड़

A tortuous and twisted shape or position.

They built a tree house in the tortuosities of its boughs.
The acrobat performed incredible contortions.
contortion, crookedness, torsion, tortuosity, tortuousness

നൂല്‍ കയര്‍ എന്നിവയില്‍ വരുന്ന പിരിയല്

ഏതെങ്കിലും കയരില്‍ വരുന്ന പിരിയുടെ എണ്ണം ഏത് കൂടുതലാണോ അതിന് അത്രയും ബലം കൂടും
ഇഴ, പിരി
७. संज्ञा / अवस्था / भौतिक अवस्था
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : वह संरचना जो किसी वस्तु के मुड़ जाने या सिकुड़ने पर बनती है।

उदाहरण : कपड़ों की सिकुड़न इस्तरी करके हटाई जाती है।

पर्यायवाची : ऊर्मि, शिकन, सल, सलवट, सिकुड़न, सिलवट

An irregular fold in an otherwise even surface (as in cloth).

pucker, ruck

ഏതെങ്കിലും ഒരു സാധനത്തില് വരുന്ന ഒരു രൂപമാറ്റം അത് മടക്കുന്നതുമൂലം അല്ലെങ്കില് ചുരുങ്ങുന്നതുമൂലം വരുന്നു

തുണിയുടെ ചുളിവ് ഇസ്തിരിയിട്ട് മാറ്റാം
ചുളിവ്
८. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : ऐसा आधार या आश्रय जिसके सहारे अपने बूते या शक्ति से बढ़कर कोई काम किया जाता है।

उदाहरण : बच्चा घुटनों के बल चलने लगा है।

९. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : कृष्ण के बड़े भाई जो रोहिणी के पुत्र थे।

उदाहरण : बलराम शेषनाग के अवतार माने जाते हैं।

पर्यायवाची : अच्युताग्रज, अहीश, एककुंडल, कामपाल, कूटहंता, कूटहन्ता, तालकेतु, तालभृत, तालांक, दाऊ, प्रपाली, प्रियमधु, फाल, बकबैरी, बकवैरी, बलदाऊ, बलदेव, बलभद्र, बलराम, मधुप्रिय, यमुनाभिद्, रेवतीरमण, रेवतीश, लांगली, वज्रदेह, संकर्षण, संवर्त्त, सीताधर, सीरी, सौनंदी, सौनन्दी, हलधर

Elder brother of Krishna. An incarnation of Vishnu.

balarama

കൃഷ്ണന്റെ മൂത സഹോദരന്‍ അദ്ദേഹം രോഹിണിയുടെ പുത്രന് ആകുന്നു

ബലരാമന്‍ അനന്ദന്റെ അവതാരമാണ് എന്ന് കണക്കാക്കുന്നു
ബലഭദ്രന്‍, ബലരാമന്‍, ഹലധാരി
१०. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : एक असुर।

उदाहरण : बल का वर्णन पुराणों में मिलता है।

ഒരസുരന്‍

ബലാസുരനെ കുറിച്ചുള്ള വര്ണ്നകള്‍ പുരാണത്തില്‍ ലഭ്യ മാണ്‍
ബലാസുരന്‍
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।