पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से पुर शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

पुर   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / पौराणिक स्थान

अर्थ : पृथ्वी के ऊपर-नीचे के कुछ कल्पित स्थान, पुराणानुसार जिनकी संख्या चौदह है।

उदाहरण : धर्म ग्रंथों के अनुसार सात लोक ऊपर हैं और सात नीचे।

पर्यायवाची : तबक, तबक़, भुवन, लोक

A place that exists only in imagination. A place said to exist in fictional or religious writings.

fictitious place, imaginary place, mythical place

ഭൂമിയുടെ മുകളിലും താഴെയുമായി നിലനിൽക്കുന്നു എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന സ്ഥാനം പുരാണങ്ങളില് അവ പതിനാല് ഉണ്ട് എന്നാണ് കണക്ക്

മത ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തില് ഏഴ് ലോകങ്ങള് മുകളിലും ഏഴ് ലോകങ്ങള് താഴെയുമാകുന്നു
ഉലകം, ജഗതി, ജഗത്ത്, ഭുവനം, ലോകം, വിഷ്ടപം
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : एक काँटेदार पेड़ से प्राप्त गोंद जो सुगंध के लिए जलाया जाता है।

उदाहरण : उसने दुकान से गुग्गुल और लोहबान खरीदा।

पर्यायवाची : गुग्गुल, गूगल, गूगुल, दिव्य, देवेष्ट, दैत्यमेदज, नकतंचर, नक्तञ्चर, पलंकष, पलंकषा, पलंकषी, भवाभीष्ट, मुकल, वंशपीत, वेष्टन, श्रीवास, श्रीवासक

An aromatic gum resin obtained from various Arabian or East African trees. Formerly valued for worship and for embalming and fumigation.

frankincense, gum olibanum, olibanum, thus

മുള്ളുള്ള ഒരുമരം അതിന്റെ ഫലം സുഗന്ധദ്രവ്യമായിട്ടും മരുന്നായിട്ടും ഉപയോഗിക്കുന്നു

അവൻ ചന്തയിൽ നിന്ന് ഗുലുഗുലു വാങ്ങി
ഗുലുഗുലു
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : चमड़े का वह बड़ा डोल जिसके द्वारा बैलों की सहायता से खेतों की सिंचाई के लिए पानी खींचा जाता है।

उदाहरण : नलकूप, नहर आदि के अभाव में किसान पुरवट, रहट आदि से खेत की सिंचाई करते हैं।

पर्यायवाची : चरस, चरसा, पुरवट, मोट

കാളകളുടെ സഹായത്താല്‍ തുകലിന്റെ ഒരു വലിയ തൊട്ടി ഉപയോഗിച്ചു വയലുകളുടെ നനയ്ക്കലിനു്‌ വെള്ളം കൊരി എടുത്തു വരുന്നു.

കുഴല്‍ കിണർ, തോടു്‌ മുതലായവയുടെ അഭാവത്തില്‍ കൃഷിക്കാര്‍ കിണറ്റില്‍ നിന്നും വെള്ളം കോരുന്നതിനു്‌ തുകല്‍ സഞ്ചി, കപ്പി മുതലായവ ഉപയോഗിച്ചു വയല്‍ നനയ്ക്കുന്നു.
വെള്ളം കൊരുന്നതിനുള്ള തുകല്‍ സഞ്ചി, വെള്ളം കോരുന്ന തുകല്‍ കുടം
४. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : वह स्थान जहाँ वेश्याएँ पेशा करती हैं।

उदाहरण : वेश्यावृत्ति पर पाबंदी लगने के बाद वेश्यालय अपने आप बंद हो जायेंगे।

पर्यायवाची : अड्डा, कोठा, चकला, रंडीखाना, रंडीपाड़ा, वेश्यालय

വേശ്യകള്‍ തൊഴില്‍ ചെയ്യുന്ന സ്ഥലം.

വേശ്യകളുടെ തൊഴിലിന്മേല്‍ നിയന്ത്രണം ഏര്പ്പെടുത്തിയതിനു ശേഷം വേശ്യാലയം പൂട്ടേണ്ടി വന്നു.
വേശ്യാലയം
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : शत्रुओं से बचाव के लिए बनाया हुआ वह सुदृढ़ स्थान (विशेषतः किसी पहाड़ी पर स्थित) जो चारदीवारी द्वारा चारों तरफ से घिरा होता है।

उदाहरण : छत्रपति शिवाजी के किले स्थापत्य कला के अच्छे उदाहरण हैं।

पर्यायवाची : आसेर, क़िला, किला, कोट, गढ़, चय, दुर्ग

A fortified defensive structure.

fort, fortress

നാലു ചുവരുകളാല് ചുറ്റപ്പെട്ട നാലുപുറവും ശത്രുക്കളില്‍ നിന്നു രക്ഷപ്പെടുന്നതിനു വേണ്ടി ഉണ്ടാക്കിയ ആ സുദൃഢമായ സ്ഥാനം.

മുഗള്കാലത്തെ കൊട്ടാരങ്ങള്‍ വാസ്തു കലയുടെ നല്ല പ്രതീകങ്ങളാണു്.
അംബരചുംബി, അട്ടകം, അന്ത, അരമന, ഉണ്ണത ഭവനം, ഒഴുക്കന്‍ കെട്ടിടം, കൊട്ടകാരം, കൊട്ടാരം, ക്ഷേത്രതോടു ചേര്ന്നുള്ള ഭവനം, മഹല്‍, മാഡി, മാളിക, രാജ സൌധം, രാജഭവനം, രാജസദനം, വലിയ കെട്ടിടം, ഹര്മ്മ്യം
६. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : मनुष्य की वह बस्ती जो गाँव और कस्बे से बहुत बड़ी होती है और जिसमें सब तरह के बहुत-से लोग रहते और बाज़ार होते हैं।

उदाहरण : मुम्बई भारत का सबसे बड़ा शहर है।

पर्यायवाची : तमस, तमस्, नगर, नगरी, शहर, सिटी, स्थानक

७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : चीज़ें, सामान आदि रखने का कमरा।

उदाहरण : भंडार घर में चूहों की भरमार है।

पर्यायवाची : कोठा, कोठार, कोठी, कोष्ठ, भंडार, भंडार कक्ष, भंडार कोष्ठ, भंडार गृह, भंडार घर, भंडारगृह, भंडारघर, भण्डार, स्कंध, स्कन्ध

A room in which things are stored.

storage room, storeroom, stowage

സാധനങ്ങള്‍ മുതലായവ സൂക്ഷിക്കുന്ന സ്ഥലം.

കലവറയില്‍ എലികളുടെ ആധിക്യമാണു്.
കലങ്ങള്‍ വൈക്കുന്ന അറ, കലവറ, നിക്ഷേപസ്ഥാനം, സംഭാരപ്പുര, സൂക്ഷിപ്പു മുറി, സൂക്ഷിപ്പുസ്ഥലം
८. संज्ञा / निर्जीव / स्थान

अर्थ : वह स्थान जहाँ कोई रहता हो।

उदाहरण : स्वच्छ और हवादार आवास स्वास्थ्य के लिए लाभदायक होता है।
यह पेड़ ही इन पक्षियों का बसेरा है।
कई लोग ऐसे हैं जिनके पास छत नहीं है।

पर्यायवाची : अधिवास, अधिष्ठान, अबास, अवसथ, अवस्थान, अवस्थापन, आगार, आवास, आस्थिति, आस्पद, गरीबखाना, गेह, घर, छत, निवास, निवास स्थान, निवास-स्थान, मसकन, रहाइश, रहायश, रिहाइश, रिहायश, रैन बसेरा, वास

Housing that someone is living in.

He built a modest dwelling near the pond.
They raise money to provide homes for the homeless.
abode, domicile, dwelling, dwelling house, habitation, home

ആളുകള്‍ താമസിക്കുന്ന സ്ഥലം.

കാറ്റും വെളിച്ചവും നിറഞ്ഞ ആവാസം ആരോഗ്യത്തിന് വളരെയേറെ നല്ലതാണ്.
ആവാസം, വാസസ്ഥലം
९. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान
    संज्ञा / भाग

अर्थ : घर का वह भीतरी भाग जिसमें स्त्रियाँ रहती हैं।

उदाहरण : नौकरानी जनानखाने की सफाई कर रही है।

पर्यायवाची : अंतःपुर, अंतर्वेश्म, अंतेवर, अन्तःपुर, अन्तर्वेश्म, अन्तेवर, अवरोध, अवरोधन, जनानखाना, ज़नानख़ाना, हरम, हरमसरा

Living quarters reserved for wives and concubines and female relatives in a Muslim household.

hareem, harem, seraglio, serail

സ്ത്രീകള് താമസിക്കുന്ന വീടിന്റെ അകത്തളം

വേലക്കാരി അന്തഃപുരം വൃത്തിയാക്കുന്നു
അന്തഃപുരം
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : किसी प्राणी के सब अंगों का समूह जो एक इकाई के रूप में हो।

उदाहरण : शरीर को स्वस्थ रखने के लिए व्यायाम करें।

पर्यायवाची : अंग, अजिर, अवयवी, इंद्रियायतन, इन्द्रियायतन, कलेवर, काया, गात, चोला, जिस्म, तन, तनु, तनू, देह, धाम, पिंड, पिण्ड, पुद्गल, बदन, बॉडी, मर्त्य, योनि, रोगभू, वपु, वर्ष्म, वर्ष्मा, वेर, शरीर, सिन, स्कंध, स्कन्ध

११. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : साधारण गाँव से बड़ी और शहर से छोटी बस्ती।

उदाहरण : इस कस्बे की आबादी लगभग आठ हजार होगी।

पर्यायवाची : कसबा, कस्बा

An urban area with a fixed boundary that is smaller than a city.

They drive through town on their way to work.
town

ചെറിയ നഗരത്തിനും വലിയ ഗ്രാമത്തിനും ഇടയിൽ വരുന്ന ചെറു നഗരം

ഈ കസ്ബയുടെ ജനസംഖ്യ വെറും എട്ടായിരം ആണ്
കസ്ബ
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।