पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से ध्यान शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

ध्यान   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : अंतःकरण या मन की वह वृति या शक्ति जो उसे किसी चीज या बात का बोध कराती, उसमें कोई धारणा उत्पन्न करती अथवा कोई स्मृति जाग्रत करती है।

उदाहरण : मैंने उन्हें एक बार देखा तो है पर उनकी आकृति अभी ध्यान में नहीं आ रही है।

पर्यायवाची : खयाल, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, नजर, नज़र, याद, सुध, सुधि, स्मृति

२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी बात या कार्य में मन के लीन होने की दशा या भाव।

उदाहरण : रमेश बड़े ध्यान से पढ़ता है।

पर्यायवाची : अभिनिवेश, ग़ौर, गौर, प्रहाण, फोकस, मनोन्नियोग, मनोयोग

Attention.

Don't pay him any mind.
mind

ഏതെങ്കിലും കാര്യത്തില്‍ മനസ്സ് മുഴുകിയിരിക്കുന്ന അവസ്ഥ.

രമേശ് വളരെ ശ്രദ്ധയോടുകൂടി പഠിക്കുന്നു.
ശ്രദ്ധ
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : किसी को उपेक्षित न करने का भाव।

उदाहरण : वह बड़ों की बातों पर ध्यान न देते हुए अपनी मनमानी करता है।

पर्यायवाची : खयाल, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तवज्जह, तवज्जो, तवज्जोह, परवाह, मुलाहज़ा, मुलाहजा, मुलाहिज़ा, मुलाहिजा, लिहाज, लिहाज़

Paying particular notice (as to children or helpless people).

His attentiveness to her wishes.
He spends without heed to the consequences.
attentiveness, heed, paying attention, regard

ആരേയും അവഗണിക്കാതെയുള്ള പെരുമാറ്റം.

അവന്‍ വലിയവരുടെ വാക്കുകള്ക്ക് പരിഗണന കൊടുക്കാതെ തന്നിഷ്ടം കാണിക്കുന്നു.
പരിഗണന, വില
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : वह ज्ञान जो स्मरण शक्ति के द्वारा एकत्र या प्राप्त होता है।

उदाहरण : बचपन की याद आते ही मन प्रसन्न हो जाता है।

पर्यायवाची : अभिज्ञान, खयाल, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, याद, सुध, सुधि, स्मृति

Something that is remembered.

Search as he would, the memory was lost.
memory

ഓര്മ്മശക്‌തി മൂലം സ്വരൂപിക്കുന്ന അല്ലെങ്കില്‍ ലഭിക്കുന്ന അറിവ്.

കുട്ടിക്കാലത്തിന്റെ ഓര്മ്മ് വരുമ്പോള്‍ തന്നെ മനസ്സ് സന്തോഷപൂരിതമാകുന്നു.
അനുസ്മരണം, ഉപസ്മരണം, ഓര്മ്മ, വിചാരം, സ്മൃതി, സ്‌മരണ
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : किसी विषय, विशेषतः धार्मिक विषय या अलौकिक सत्ता का लगातार कुछ समय तक होने वाला गंभीर मनन या चिंतन जो योग का सातवाँ तथा समाधि के पूर्व का अंग माना जाता है।

उदाहरण : संतजी ध्यानयोग में लीन है।

पर्यायवाची : जोग, ध्यानयोग, योग

Continuous and profound contemplation or musing on a subject or series of subjects of a deep or abstruse nature.

The habit of meditation is the basis for all real knowledge.
meditation, speculation

ഒരു വിഷയത്തെ കുറിച്ച് പ്രത്യേകിച്ചും മതപരമായ അല്ലെങ്കില് അലൌകീക ശക്തിയെകുറിച്ച് നിരന്തരമായി കുറേ കാലത്തേയ്ക്ക് വിചിന്തനം ചെയ്യുക അത് യോഗ ശാസ്ത്രത്തില്‍ ഏഴാമത്തേതും സമാധിക്ക് മുമ്പുമായിട്ടുള്ള ഒരു അംഗം ആയി കണക്കാക്കുന്നു

സന്യാസിവര്യന്‍ ധ്യാനയോഗത്തില്‍ മുഴുകിയിരിക്കുന്നു
ധ്യാനം, ധ്യാനയോഗം
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।