पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से चरण शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

चरण   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : एक स्थान से दूसरे स्थान को जाने की क्रिया।

उदाहरण : राम के अयोध्या से गमन का समाचार सुनकर सभी नगरवासियों को गहरा आघात लगा।

पर्यायवाची : अयन, अर्दन, ईरण, कूच, गमन, जाना, प्रस्थान, यात्रा, रवानगी, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, रुख्सत, विसर्जन, सफर, सफ़र

The act of departing.

departure, going, going away, leaving

ഒരിടത്തു നിന്നു്‌ മറ്റൊരിടത്തേക്കു മാറുന്ന പ്രക്രിയ.

രാമന്റെ വനയാത്രയെ കുറിച്ചു കേട്ടിട്ടു്‌ എല്ലാ അയോധ്യവാസികള്ക്കും അഗാധമായ ദുഃഖമുണ്ടായി.അര മണിക്കൂറില്‍ നമ്മള്‍ പുറപ്പെടും.
അയനം, അരണം, ചലനം, ചലനക്ഷമത, ചലനശക്തി, നീക്കം, വിശ്രമരാഹിത്ത്യം, സ്ഥാന മാറ്റം
२. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान
    संज्ञा / भाग

अर्थ : नदी का वह भाग जो तटवर्ती पहाड़ी गुफा या गड्ढे तक चला गया हो।

उदाहरण : वह चरण को झाँककर देखने की कोशिश कर रहा था।

३. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी घटना, काम या घटनाओं की श्रृंखला का कोई विशिष्ट अंग या अंश।

उदाहरण : भवन निर्माण योजना का पहला चरण समाप्त हो चुका है।

४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : किसी वस्तु का चौथाई भाग विशेषकर काल, मान।

उदाहरण : अभी इक्कीसवीं सदी का पहला चरण चल रहा है।

५. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : सैर करने की जगह।

उदाहरण : हमारे शहर के आस-पास कई सैरगाह हैं।

पर्यायवाची : पर्यटन स्थल, पर्यटन-स्थल, भ्रमण स्थल, भ्रमण-स्थल, रिज़ॉर्ट, रीज़ॉर्ट, रीसॉर्ट, सैरगाह

A frequently visited place.

hangout, haunt, repair, resort, stamping ground

ഉല്ലാസ യാത്ര ചെയ്യുന്ന സ്ഥലം.

ഞങ്ങളുടെ പട്ടണത്തിനടുത്ത് കുറെ വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളുണ്ട്.
ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രം, പര്യടന സ്ഥലം, വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രം
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : ज्योति की वे अति सूक्ष्म रेखाएँ जो प्रवाह के रूप में सूर्य, चंद्र, दीपक आदि प्रज्वलित पदार्थों में से निकलकर फैलती हुई दिखाई देती हैं।

उदाहरण : सूरज की पहली किरण से दिन की शुरुआत होती है।

पर्यायवाची : अंशु, किरण, किरन, केश, गभस्ति, त्विषि, द्युति, द्युत्, धाम, पौ, प्रसिति, मयूख, मरिचिका, मरीचि, रश्मि, रोचि, विभा, शिपि, ह्रद

A column of light (as from a beacon).

beam, beam of light, irradiation, light beam, ray, ray of light, shaft, shaft of light

പ്രവാഹത്തിന്റെ രൂപത്തില്‍ സൂര്യന്, ചന്ദ്രന്, വിളക്ക്‌ മുതലായവയുടെ ജ്വലിക്കുന്ന പദാര്ത്ഥത്തില്‍ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്ന വ്യാപിച്ചു കാണപ്പെടുന്ന പ്രകാശത്തിന്റെ അതിസൂക്ഷ്മരേഖ.

സൂര്യന്റെ ആദ്യ കിരണത്തില്‍ നിന്ന് ദിവസം ആരംഭിക്കുന്നു.
കിരണം, മരീചിക, രശ്മി
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : खाने की क्रिया।

उदाहरण : हमने जंगल में शेर को कुत्ते का भक्षण करते देखा।

पर्यायवाची : अभ्याहार, खाना, भक्षण

The act of consuming food.

eating, feeding

ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന ക്രിയ

കാട്ടില്‍ സിംഹം നായയെ ഭക്ഷിക്കുന്നത് ഞങ്ങള്‍ കണ്ടു
ഭക്ഷിക്കല്‍
८. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : वस्तुओं, कार्यों या घटनाओं आदि के क्रम से आगे-पीछे होने की अवस्था या भाव या लगातार होने की अवस्था।

उदाहरण : आपस में चिट्ठियाँ भेजने का क्रम टूटना नहीं चाहिए।

पर्यायवाची : अनुक्रम, अनुक्रमणिका, आनुपूर्व, आर्डर, ऑर्डर, क्रम, ताँता, तार, शृंखला, सिलसिला

A following of one thing after another in time.

The doctor saw a sequence of patients.
chronological sequence, chronological succession, sequence, succession, successiveness

വസ്തുക്കള്‍ അല്ലെങ്കില്‍ കാര്യങ്ങളുടെ മുന്നും പിന്നും ഉള്ള അവസ്ഥ അഥവാ ഭാവം

പരസ്പ്പരം കത്തിടപാടുകള്‍ നടത്തുന്ന പാരമ്പര്യം ഇല്ലാതാവാന്‍ അനുവദിക്കരുത്.
പരമ്പര, പാരമ്പര്യം, പിന്‍ തുടര്ച്ച
९. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : भारतीय आर्यों में किसी कुल या वंश की वह विशिष्ट संज्ञा जो किसी के पूर्वज या कुल गुरु के नाम पर होती है और जिससे वह जन्म के साथ ही जुड़ जाता है।

उदाहरण : कश्यप ऋषि के नाम पर कश्यप गोत्र है।

पर्यायवाची : गोत, गोत्र, प्रवर, संतति, सन्तति

ഭാരതീയ ആര്യന്മാരില്‍ ഏതെങ്കിലും കുലം അല്ലെങ്കില്‍ വംശത്തിന്റെ നാമം അതു ഏതെങ്കിലും പൂര്വികന് അല്ലെങ്കില്‍ കുല ഗുരുവിന്റെ നാമധേയത്തില്‍ ആയിരിക്കും അതു ഒരാളുടെ ജന്മത്തോടുകൂടി ചേര്ക്കപ്പെട്ടതായിരിക്കും

കശ്യപ മുനിയുടെ നാമധേയത്തിലാണ് കശ്യപ ഗോത്രം ഉണ്ടായിരിക്കുന്നത്
കുലം, ഗോത്രം, വംശം
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / भाग

अर्थ : पद्य या श्लोक का चतुर्थांश।

उदाहरण : इस दोहे के पहले चरण का अर्थ स्पष्ट करो।

पर्यायवाची : पद

പദ്യം അല്ലെങ്കില് ശ്ലോകത്തിന്റെ നാലാമത്തെ ഭാഗം

ഈ ദോഹയുടെ ആദ്യ ചരണത്തിന്റെ അര്ഥം വ്യക്തമാക്കുക
ചരണം, വരി
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वनस्पतियों आदि का जमीन के अंदर रहने वाला वह भाग जिसके द्वारा उन्हें जल और आहार मिलता है।

उदाहरण : आयुर्वेद में बहुत प्रकार की जड़ों का प्रयोग होता है।

पर्यायवाची : जड़, पौ, मूल, सोर

(botany) the usually underground organ that lacks buds or leaves or nodes. Absorbs water and mineral salts. Usually it anchors the plant to the ground.

root

ആഹാരവും വെള്ളവും കിട്ടുന്ന ചെടികളുടെ മണ്ണിനടിയിലുള്ള ഭാഗം.

ആയുര്വേദത്തില് പല തരത്തിലുള്ള വേരുകള് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
വേരു്
१२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : व्यक्ति की टाँग का टखने के नीचे का भाग।

उदाहरण : कर्मचारी अधिकारी के पैरों पर गिरकर गिड़गिड़ाने लगा।

पर्यायवाची : अंघ्रि, कदम, क़दम, पग, पद, पाँव, पाद, पैर, पौ

The part of the leg of a human being below the ankle joint.

His bare feet projected from his trousers.
Armored from head to foot.
foot, human foot, pes

ഒരു വ്യക്തി ഊന്നി നില്ക്കുകയും നടക്കുകയും ചെയ്യുന്ന കാലിന്റെ ഏറ്റവും അടിയിലത്തെ ഭാഗം.

ജോലിക്കാരന്‍ ഉദ്യോഗസ്ഥന്റെ കാലില്‍ വീണു കേണപേക്ഷിക്കാന്‍ തുടങ്ങി.
കാലു്‌, ചരണ്‍, പാദം
१३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : पशुओं आदि के चारा चरने की क्रिया।

उदाहरण : गाय हरी-हरी घास के चरण में लगी हुई है।

पर्यायवाची : चरना

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।