पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अमृता शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अमृता   संज्ञा

१. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : एक बहुवर्षी,आरोही, औषधीय बेल जिसके पत्ते पान के पत्ते के समान होते हैं।

उदाहरण : गिलोय के पुष्प गुच्छों में और पीले रंग के होते हैं।

पर्यायवाची : अमरा, अमृतलता, अमृतलतिका, अमृतवल्लरी, अमृतसंभवा, अमृतसम्भवा, अरिष्ट, इंदु-रेखा, इंदुरेखा, इन्दु-रेखा, इन्दुरेखा, कुंडलिनी, कुंडली, कुण्डलिनी, कुण्डली, गिलोय, गुडची, गुड़च, गुड़ची, गुड़ुच, गुड़ुची, गुडूची, गुरुच, गुरूच, गुर्च, छिन्ना, तंत्रिका, तन्त्रिका, पित्तघ्नी, मधुपर्णी, वत्सादनी, वरा, शशिलेखा, शुद्ध-वल्लिका, शुद्धवल्लिका, सोमवल्ली

A plant with a weak stem that derives support from climbing, twining, or creeping along a surface.

vine

ദീര്‍ഘാസുള്ളതും മറ്റു വൃക്ഷങ്ങ്ലില്‍ പടര്‍ന്ന് വളരുന്നതുമായ ഒരു ഔഷധ വള്ളി അതിന്റെ ഇല വെറ്റിലയുടെ ഇല പോലെ ആയിരിക്കും

അമൃതവള്ളിയുടെ പൂക്കള്‍ കുലകളായിട്ടും മഞ്ഞ നിറത്തോട് കൂടിയുമായിരിക്കും
അമൃതവള്ളി
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : तरबूज की तरह की एक लता का फल जो देखने में बहुत सुंदर होता है।

उदाहरण : इंद्रायन खाने में अत्यन्त कड़वी होती है।

पर्यायवाची : अरुणा, इँदारुन, इंदारुन, इंद्रवारु, इंद्रवारुणी, इंद्रा, इंद्राणी, इंद्रायन, इनारू, इन्द्रवारु, इन्द्रवारुणी, इन्द्रा, इन्द्राणी, इन्द्रायन, गजचिर्मिटा, भूतकेश, माहर, मृगभक्षा, विशाला, वृषभाक्षी, वृषादनी, शक्रजा, शानी

തണ്ണി മത്തന്‍ പോലത്തെ ഒരു വള്ളി ചെടി

ശക്ര്ജയ്ക്ക് ഭയങ്കര്‍ കയ്പ്പാണ്‍
ശക്ര്ജ
३. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : वृक्षों पर फैलनेवाली एक लता जिसके बीजों से तेल निकलता है।

उदाहरण : मालकंगनी के बीजों से प्राप्त तेल बहुत उपयोगी होता है।

पर्यायवाची : इंगद, इंगदी, इंगुद, इंगुदी, ज्योतिष्मती, ज्योतिष्मती-लता, तृणज्योतिस्, दुर्जरा, नगणा, पण्या, पारावतपदी, पिण्या, पूतितैला, मतिदा, मालकँगनी, मालकँगुनी, मालकंगनी, मालकंगुनी, मालकगुनी, वृषा, स्वर्णलता

Any small tree or twining shrub of the genus Celastrus.

staff tree

മരങ്ങളില്‍ പടരുന്ന ഒരിനം വള്ളി ചെടി അതിന്റെ വിത്തില്‍ നിന്ന് എണ്ണ എടുക്കുന്നു

ജ്യോതിഷ് മതിയുടെ വിത്തില്‍ നിന്നെടുക്കുന്ന എണ്ണ വലരെ ഉപകാരപ്രദമാകുന്നു
ജ്യോതിഷ് മതി, സ്വര്‍ണ്ണലത
४. संज्ञा / सजीव / वनस्पति

अर्थ : हिमालय के अंचल में होने वाला एक पौधा।

उदाहरण : अतीस औषध के काम आता है।

पर्यायवाची : अतिविषा, अतीस, अरुणा, अविषा, आर्द्रा, विषा, शुक्लकंद, शुक्लकन्द, श्वेतकंदा, श्वेतकन्दा, श्वेता

ഹിമാലയത്തിന്റെ താഴ്വാരത്തിൽ കാണുന്ന ഒരു ഔഷധ സസ്യം

സ്വേതകന്ദ ഔഷധമാണ്
സ്വേതകന്ദ
५. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : एक पेड़ जिसके गोल, खट्टे फल खाने और दवा के काम में आते हैं।

उदाहरण : आँधी में इस आँवले की एक डाल टूट गयी।

पर्यायवाची : अकरा, अमला, अमृतफला, आँवला, आँवला वृक्ष, आंवला, आमलक, आमला, करमर्द, करमर्दक, दिव्या, धात्री, माकंदी, माकन्दी, रोचनी, वल्वग, विलोमी, वृष्यफला, वृष्या, शिवा, श्रीफली, सावित्र

A tall perennial woody plant having a main trunk and branches forming a distinct elevated crown. Includes both gymnosperms and angiosperms.

tree

ഒരു മരം, അതിന്റെ ഉരുണ്ട ചവര്പ്പുള്ള ഫലം ഭക്ഷിക്കുന്നതിനും, മരുന്നിനും ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു

കൊടുങ്കാറ്റില്‍ ഈ നെല്ലിയുടെ ഒരു ശിഖരം ഒടിഞ്ഞുപ്പോയി
അമൃത, ആമലകി, തിഷ്യഫല, നെല്ലി, വയസ്ഥ
६. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : एक बहुत प्रसिद्ध घास जो हरी और सफ़ेद दो प्रकार की होती है।

उदाहरण : दूब का रस पीना स्वास्थ्यप्रद होता है।

पर्यायवाची : अतितीव्रा, अमरा, जया, दूब, दूबा, दूरबा, दूर्बा, दूर्वा, पर्ववल्ली, पूता, शतधा, शतपत्रा, शतपर्वा, शतपर्व्विका, शिवा, शिवेष्टा

Trailing grass native to Europe now cosmopolitan in warm regions. Used for lawns and pastures especially in southern United States and India.

bahama grass, bermuda grass, cynodon dactylon, devil grass, doob, kweek, scutch grass, star grass

വളരെ പ്രസിദ്ധമായ ഒരു തരം പുല്ല് പച്ച, വെളുപ്പ് എന്നീ രണ്ടുതരത്തില് അത് ഉണ്ട്

ദര്ഭപുല്ലിനെ നീര് കുടിക്കുന്നത് ആരോഗ്യത്തിന് നല്ലത് ആകുന്നു
കുഥം, കുശം, ദര്ഭ, പവിത്രം
७. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : पवित्र माना जाने वाला एक झाड़ जिसकी पत्तियों में गंध होती है।

उदाहरण : तुलसी की पत्तियाँ औषध के काम में आती हैं।

पर्यायवाची : तीव्रा, तुलसी, त्रिदशमंजरी, त्रिदशमञ्जरी, पत्रपुष्पा, पर्णास, पवित्रा, पावनी, पुण्या, पुष्पसारा, प्रेतराक्षसी, बहुमंजरी, भारवी, भूतघ्नी, भूतपत्री, मंजरीक, विश्वपावन, विश्वपूजिता, वृंदा, वृन्दा, वैष्णवी, श्रीमंजरी, श्रीमञ्जरी

Any of several Old World tropical aromatic annual or perennial herbs of the genus Ocimum.

basil

സുഗന്ധപൂരിതമായ ഇലകളോട്‌ കൂടിയ പവിത്രമായി കരുതപ്പെടുന്ന ഒരു കുറ്റിച്ചെടി.

തുളസി ഇലകള് ഔഷധമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
തുളസി
८. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / वृक्ष

अर्थ : एक प्रसिद्ध बड़ा वृक्ष जो हिंदुओं तथा बौद्धों में बहुत पवित्र माना जाता है।

उदाहरण : वह सुबह नहा-धोकर पीपल में जल देता है।

पर्यायवाची : अद्रिजा, अश्वत्थ, अश्वश्थ, कुंजराशन, कुञ्जराशन, केशवालय, क्षीरद्रुम, चलपत्र, चैत्यक, चैत्यतरु, चैत्यद्रुम, चैत्यवृक्ष, देवावास, धर्मवृक्ष, नंदकि, नन्दकि, नागबंधु, नागबन्धु, पादचत्वर, पिप्पल, पीपर, पीपल, प्रियंगु, प्रियंगू, प्रियङ्गु, प्रियङ्गू, प्लक्ष, बादरंग, बादरङ्ग, महाद्रुम, महाबला, वन्यवृक्ष, वातरंग, वासुदेव, शुचिद्रुम, श्रीमत्, श्रीमान्

ഹിന്ദുക്കള്‍ പവിത്രമായി കണക്കാക്കുന്ന പ്രസിദ്ധമായ ഒരു വലിയ വൃക്ഷം.

അവന്‍ രാവിലെ തിരുമ്പി കുളിച്ചതിനു ശേഷം ആല്‍ നനയ്ക്കുന്നു.
ആല്മമരം, ആല്‍
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / पेय
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / पौराणिक वस्तु

अर्थ : कुछ विशिष्ट प्रकार के फलों, रसों, अन्नों आदि को सड़ाकर उनका भभके से खींचकर निकाला जाने वाला नशीला रस।

उदाहरण : वह प्रतिदिन शाम को शराब पीकर घर लौटता है।

पर्यायवाची : अपाटव, अब्धिजा, अरिष्टा, अलि, इरा, कामिनी, गंधमादनी, गंधमादिनी, गन्धमादनी, गन्धमादिनी, दारू, धीमोदिनी, परिप्लुता, मदनी, मदिरा, मद्य, मधु, मधुल, मनोज्ञा, मालिका, मेधावी, वरा, वरुणात्मजा, शराब, शुंडा, शुण्डा, संधान, सुप्रतिभा, सुरा, हाला

An alcoholic beverage that is distilled rather than fermented.

booze, hard drink, hard liquor, john barleycorn, liquor, spirits, strong drink

ഉപയോഗം സന്മാപർഗ്ഗിക ദൃഷ്ടിയില് നിന്ദനീയവും മതപരമായ ദൃഷ്ടിയില്‍ പാപമായും കരുതുന്ന ഏതെങ്കിലും തരത്തില്‍ കുറച്ചു സാധനങ്ങള്‍ ഇട്ടു ഉണ്ടാക്കുന്ന ലഹരി തരുന്ന ഒരു ദ്രവ പദാർഥം.

അവന്‍ എല്ലാദിവസവും സന്ധ്യക്ക്‌ മദ്യം കുടിച്ച്‌ വീട്ടിലേക്ക്‌ മടങ്ങുന്നു.
കള്ള്, ചാരായം, മദ്യം, ലഹരിപാനീയം
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / रासायनिक वस्तु

अर्थ : सफ़ेद रंग का एक खनिज पदार्थ जो प्रायः औषध के रूप में प्रयुक्त होता है।

उदाहरण : वह कटी हुई त्वचा पर फिटकिरी लगा रहा है।

पर्यायवाची : अजश्री, फिटकरी, फिटकिरी, रंगदा, रंगांगा, रङ्गाङ्गा, रसक, शुभ्र, शुभ्रा, श्वेता, सिंधुसंभवा, सिन्धुसंभवा, स्फटिका, स्फटिकाख्या, हेममित्र

A double sulphate of aluminum and potassium that is used as an astringent (among other things).

alum

ഒൌഷധരൂപത്തില്‍ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്ന ഖനിയില്‍ നിന്നു ലഭിക്കുന്ന വെളുത്ത നിറമുള്ള ഒരു പദാർത്ഥം.

അവന്‍ മുറിഞ്ഞ ചർമ്മത്തില് സ്ഫടികക്കാരം വച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
ചീനക്കാരം, പടികക്കാരം, സ്ഫടികക്കാരം
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : एक प्रकार की लता से प्राप्त एक गोल, खाद्य फल।

उदाहरण : गर्मियों में खरबूजा ज़्यादा मिलता है।

पर्यायवाची : अल्पप्रमाणक, खरबूजा, ख़रबूजा, डंगारा

The fruit of a muskmelon vine. Any of several sweet melons related to cucumbers.

muskmelon, sweet melon

ഒരു തരം വള്ളിയില്‍ നിന്നു ഉണ്ടാകുന്ന വട്ടത്തിലുള്ള ഫലം.

ചൂടു സമയത്തു്‌ തണ്ണി മത്തന്‍ ധാരാളം ലഭിക്കുന്നു.
തണ്ണിമത്തന്
१२. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : एक लता जिसके पत्तों पर कत्था, चूना आदि लगाकर और उनका बीड़ा बनाकर खाया जाता है।

उदाहरण : इस साल पान के पत्ते बढ़ नहीं रहे हैं।

पर्यायवाची : उरगलता, तांबूल, तामोर, ताम्बूल, तीक्ष्णमंजरी, तीक्ष्णमञ्जरी, नागवल्लरी, नागवल्ली, पातालवासिनी, पान, फणिलता, फणिवल्ली, रंगवल्लिका, रङ्गवल्लिका, शल्या, सर्पबेलि, सर्पलता, सर्पवल्ली

ഒരു വള്ളിച്ചെടി അതിന്റെ ഇലകളില്‍ കരിങ്ങാലി ചാറ്, ചുണ്ണാമ്പ് മുതലായവ ചേര്ത്ത് ബീഡയുണ്ടാക്കി കഴിക്കുന്നു

ഇക്കൊല്ലം വെറ്റിലയുടെ ഇലകള്‍ വലുതാകുന്നില്ല
വെറ്റക്കൊടി, വെറ്റില
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।